• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تفسیر الطارقیه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


تفسیر الطارقیه از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه، از نحویین و شاعر و مفسر شیعی است.


تفسیر الطارقیه یا اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم از ابوعبداللّه الحسین (م ۳۷۰ ق) فرزند احمد بن خالویه معروف به ابن خالویه. از نحویین و شاعر و مفسر شیعی. وی از مردم همدان است که در مورد هوای لطیف تابستان و سرمای سخت زمستان موطن خویش اشعاری سروده است.

تـفـسیر اعراب ثلاثین سورة من القرآن الکریم شامل تفسیر و اعراب استعاذه و بسمله سپس سوره الحمد و بعد، از سوره الطارق تا پایان قرآن که بیست و نه سوره است و جمعا سی سوره می‌گردد می‌باشد لذا آن را الطارقیة نیز می‌خوانند.
مفسر به اعراب آیات و کلمات قرآن کریم پرداخته و نیز اصول هر جرف را شرح داده و تلخیص آن و فـروع کـلـمـات را بیان داشته است و بعد غریب کلمات را با ذکر مصادر و منابع مفرد و جمع و تثنیه آن و هرچه که نیاز به اعراب باشد را توضیح می‌دهد.
نـسـخـه‌هـای مـتعددی از این تفسیر در دست می‌باشد که نسخه مورخه ۵۰۰ ق در کتابخانه ملا محمد صالح برغانی در کربلا (که در تفسیر خود کنز العرفان) نقل نموده است محفوظ است. و نـیـز نـسخه مورخه ۵۶۱ ق را صاحب ریاض العلماء در اردبیل مشاهده نموده است و نسخه‌های دیگر در کتابخانه‌های بریتانیا و ایاصوفیا و دیگر کتابخانه‌ها موجود است. این تفسیر ابتدا در ۱۳۶۰ ق در حیدرآباد و سپس در بیروت و تهران مکررا به چاپ رسیده است.

ابن خالویه تفسیرهای دیگری داشته است که یکی از آنها به نام تفسیر القراءآت یا تفسیر البدیع فی الـقـراءآت الـسبع که موجود نیست و دیگری تفسیر المختصر فی شواذ القرآن که ابتدا در آلمان و سپس در بیروت در ۱۹۸۶ م چاپ و مکررا افست شده است.
[۱] امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۵، ص۴۱۹.    
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۳۱.
[۳] قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۳۵۹.    
[۴] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۱۱، ص۲۹۷.    
[۵] سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۵۲۹.    
[۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
[۷] افندی، عبدالله بن عیسی، ریاض العلماء، ج۲، ص۲۳.    
[۸] ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۳۷۸.    
[۹] داودی، محمدبن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۵۱.    
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۶.
[۱۱] ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، ص۱۱۲.    
[۱۲] ابن حجرعسقلانی، احمدبن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۶۷.    
[۱۳] خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۵۲.    
[۱۴] علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۱۲۰.    
[۱۵] نجاشی، احمد بن علی، رجال، ج۱، ص۶۷.    
[۱۶] شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۸۴.
[۱۷] ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۱۳۹.    
[۱۸] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، نوابغ الرواة فی رابعة المئات، ص۱۰۵.    
[۱۹] ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۱۷۸.    
[۲۰] جمعی از علما، نامه دانشوران، ج۱، ص۴۹۱.


۱. ↑ امین، سیدمحسن، اعیان الشیعة، ج۵، ص۴۱۹.    
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۲، ص۲۳۱.
۳. ↑ قفطی، علی بن یوسف، انباه الرواة، ج۱، ص۳۵۹.    
۴. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۱۱، ص۲۹۷.    
۵. ↑ سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۱، ص۵۲۹.    
۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۱۵، ص۱۳۳.    
۷. ↑ افندی، عبدالله بن عیسی، ریاض العلماء، ج۲، ص۲۳.    
۸. ↑ ابن عماد، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج۴، ص۳۷۸.    
۹. ↑ داودی، محمدبن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۵۱.    
۱۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۶.
۱۱. ↑ ابن ندیم، محمدبن اسحاق، الفهرست، ص۱۱۲.    
۱۲. ↑ ابن حجرعسقلانی، احمدبن علی، لسان المیزان، ج۲، ص۲۶۷.    
۱۳. ↑ خویی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۶، ص۲۵۲.    
۱۴. ↑ علامه حلی، حسن بن یوسف، رجال، ص۱۲۰.    
۱۵. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال، ج۱، ص۶۷.    
۱۶. ↑ شفیعی، محمد، مفسران شیعه، ص۸۴.
۱۷. ↑ ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی، النجوم الزاهرة، ج۴، ص۱۳۹.    
۱۸. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعه، نوابغ الرواة فی رابعة المئات، ص۱۰۵.    
۱۹. ↑ ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۲، ص۱۷۸.    
۲۰. ↑ جمعی از علما، نامه دانشوران، ج۱، ص۴۹۱.


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن چهارم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۱.    


رده‌های این صفحه : تفسیرهای شیعه قرن 4 (قمری) | کتاب شناسی تفسیر | کتب تفسیری
جعبه ابزار