تعریض (فقه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تعریض یعنی سربسته سخن گفتن و گوشه زدن که درمقابل تصریح آمده است و عبارت است از تکلّم به کلامی غیر صریح در مقصود، هرچند به آن نزدیک می‌باشد و ظهور در آن دارد؛ لیکن احتمال خلاف آن نیز داده می‌شود، برخلاف تصریح
و از این عنوان در باب
نکاح و
حدود به مناسبت سخن رفته است.
تعریض زن متأهّل و نیز
مطلقه به
طلاق رجعی در
زمان عده، به
ازدواج جایز نیست. و نیز برای
مرد تعریض به زنی که نُه بار او را طلاق داده جایز نیست. تعریض مطلّقه به
طلاق بائن، در عدّه جایز است و به طور کلّی تعریض برای هر مردی که ازدواج او با زنِ در حال عدّه، بعد از سپری شدن آن بلامانع است، جایز می‌باشد. البتّه مردی که زن خود را سه بار طلاق داده تعریض او به عقد ازدواج جایز است هرچند ازدواج مجدّد او با زن
یادشده منوط به وساطت
محلل است. در موارد یادشده تصریح به عقد ازدواج حرام است.
تعریض به
قذف ـ مانند متّهم کردن کسی به بی‌غیرتی یا حرام‌زادگی ـ چنانچه از نظر
عرف، قذف محسوب نگردد، موجب حدّ قذف نمی‌شود؛ هرچند تعریض کننده
تعزیر می‌شود
در مورد اقامه
شهادت بر
زنا، بر
حاکم مستحب است با تعریض و گوشه زدن، گواهان را به ترک اقامه شهادت علیه مؤمن تشویق کند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۵۲۹.
