ترتیب قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ترتیب قرآن، بررسی ترتیب
قرآن موجود به لحاظ
کلمات هر آیه،
آیات هر
سوره و توالی سورهها است.
منظور از ترتیب قرآن،
نظم کلمات به صورت
جملات و
عبارات، گردآوری آیات ضمن سورهها و نیز ترتیب سورهها است.
بی تردید، نظم کلمات به شکل موجود بر اساس چیزی است که
فرشته وحی بر
رسول گرامی صلیاللهعلیهوآلهوسلّم نازل کرده و هیچ کس حتی رسول گرامی صلیاللهعلیهوآلهوسلّم نیز در آن
دخالت نداشته است.
دلایل این مطلب عبارتند از:
۱. آیاتی از قرآن کریم.
۲.
اجماع مسلمانان.
۳. شگفتیها و ظرافتهای فوق توان بشر در گزینش کلمات و چینش آنها به حدی که چیزی جز
معجزه و امر
غیبی نمیتواند توجیه گر آن باشد.
قرآن کریم ادیبان و فصیحان بزرگ
عرب را نیز در همین میدان مغلوب کرد.
۴. زمانی میتوان جملهای را به کسی نسبت داد که علاوه بر محتوا، تک تک
کلمات و ترکیب آنها نیز از او باشد.
در زمینه ترتیب آیات و گردآوری آنها در ضمن سورهها از طریق وحی الهی، اختلافی نیست و مسئله در میان
مسلمانان اجماعی است؛ با این توضیح که ترتیب بیشتر و قریب به اتفاق آیات به شکل موجود طبق ترتیب
نزول صورت پذیرفته است و تنها در مواردی نادر،
رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم دستور میفرمود که آیهای را در جای خاصی غیر از
ترتیب نزولی آن قرار دهند.
درباره ترتیب سورهها سه
نظریه عمده وجود دارد:
۱. ترتیب سورهها همانند
ترتیب آیات، توقیفی و به اشاره وحی بوده است.
۲. ترتیب سورهها در عهد
صحابه و به
اجتهاد و نظر آنان انجام گرفت.
۳. ترتیب سورهها به طور عمده توقیفی است و در مواردی اندک، اجتهاد و
رای افراد به آن تعلق گرفته است.
ترتیب آیات؛
ترتیب سور.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ترتیب قرآن».