• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تخلص (علوم قرآنی)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



تخلص، ترک سخن در یک مطلب و وارد شدن در مطلب دیگر است.



تخلص، آن است که متکلم، مطلب آغازین را به طور کلی به کناری می‌نهد و یکسر به مطلب بعد می‌پردازد.


و فرق تخلص با استطراد این است که در استطراد، متکلم خیلی گذرا به مطلب دوم اشاره می‌کند و دوباره موضوع نخستین را از سر می‌گیرد، آنچنان که گویی دومی اساسا منظور نبوده است.


حسن تخلص از محسنات لفظی سخن است و آن عبارت از این است که گوینده از مطلبی که در آغاز کلام آمده، خیلی دزدانه و سریع به مقصود منتقل شود، بی آنکه شنونده متوجه انتقال گردد و آن بخاطر پیوستگی تنگاتنگ دو مطلب است. از این قبیل موارد در سوره کهف (آیات ۸۳ تا ۱۰۸)رخ داده است، آنجا که پس از ذکر داستان «ذی القرنین» و ساخته شدن سدی به دست او در برابر خروج یاجوج و ماجوج، سخن به ماجرای نفخه صور، حشر موجودات و سرنوشت کافران و مؤمنان در روز رستاخیز انتقال یافته است.


حسن تخلص


۱. کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۲. کهف/سوره۱۸، آیه۱۰۸.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۱، ص۴۳.    
۴. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص(۲۸۴-۳۷۳).    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تخلص».    




جعبه ابزار