• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تباین جزئی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: تباین (مقالات مرتبط).

تباین جزئی یکی از اصطلاحات به‌کار رفته در علم منطق بوده و به معنای عدم اجتماع دو مفهوم کلی در برخی مصادیق است.


تباین جزئی، عدم اجتماع دو مفهوم کلی در بعضی از موارد (مصادیق) است؛ خواه در موارد دیگر اجتماع کنند یا نه؛
[۱] مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۸۲.    
پس تباین جزئی شامل تباین کلی و عموم و خصوص من وجه می‌شود،
[۲] سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۱۲۹.    
زیرا عموم و خصوص من وجه، قطعاً در بعضی از مصادیق، اجتماع نخواهند کرد و دو کلی متباین، تباین جزئی هم دارند، ازاین‌رو تباین جزئی، نسبت جدیدی در مقابل نسب اربعه نیست، بلکه جامع بین عموم و خصوص من وجه و تباین کلی است.
[۳] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۷۶.
[۴] تفتازانی، عبد الله بن شهاب‌ الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص ۳۳.    
[۵] قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۶۵.
[۶] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۹۰.


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• مظفر، محمدرضا، المنطق.    
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.    
• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.

۱. ↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۸۲.    
۲. ↑ سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۱۲۹.    
۳. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۷۶.
۴. ↑ تفتازانی، عبد الله بن شهاب‌ الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص ۳۳.    
۵. ↑ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۶۵.
۶. ↑ خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۹۰.


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «تباین جزئی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۵/۱۲/۳.    



جعبه ابزار