تباین (پژوهه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تباین به دو معنا به کار رفته است:
۱. یکی از
نسب اربعه است.
۲. از اقسام نسبت بین دو عدد که در
ریاضی از آن بحث می‌شود. فقها در باب
ارث در بحث چگونگی تقسیم
سهام ورثه و دستیابی به
سهم هریک، از علم ریاضی بهره گرفته و اصطلاح تباین به معنای فوق را در این باب بسیار به کار برده‌اند.
اگر دو مفهومی در هیچ یک از
مصادیق با یکدیگر جمع نشوند و همانند دو خط موازی باشند که هیچگاه یکدیگر را قطع نمی‌کنند، نسبت میان آن‌ها را تباین می‌نامند.
سنگ و
جاندار دو مفهومی است که هیچ اشتراکی در
مصداق ندارند، بازگشت نسبت تباین به دو
سالبه کلیه است، مانند: "هیچ جانداری سنگ نیست" و "هیچ سنگی جاندار نمی‌باشد".
در
علم ریاضی عدد در مقام
نسبت سنجی با
عدد دیگر به
متساوی و
مختلف تقسیم شده است. دو عدد مختلف یا متوافق‌اند یا
متداخل و یا
متباین.
متباینین به دو عدد صحیح گفته می‌شود که جز بر «۱» قابل قسمت نیست؛ به این معنا که اگر عدد کمتر، از عدد بیشتر، یک یا چند بار کم شود، عدد «۱» باقی ماند، مانند عدد ۱۳ و ۲۰ که با کم کردن ۱۳ از ۲۰ و سپس ۷ از ۱۳ و پس از آن ۶ از ۷ عدد «۱» باقی می‌ماند.
فقها در باب ارث در بحث چگونگی تقسیم سهام ورثه و دستیابی به سهم هریک، از علم ریاضی بهره گرفته و اصطلاح تباین به معنای فوق را در این باب بسیار به کار برده‌اند.
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۲، ص۳۲۷-۳۲۸. سایت پژوهه
