• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَیْغ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَیْغ (به فتح باء) از مفردات نهج البلاغه، هم به معنای هیجان است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در خصوص زندگی ساده خویش، از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.



بَیْغ (به فتح باء) به معنای هیجان آمده است.
چنان‌که گفته می‌شود: «باغَ الدَّم بَیغاََ وَ تَبَیّغَ: ثارَ و‌َ هاجَ.»


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - يَتَبَيَّغَ - خطبه ۲۰۹ (توصیف امام عادل)

امام (صلوات‌الله‌علیه) هنگامی که عاصم بن زیاد به حضرت عرض کرد شما مرا بر لباس و طعام ساده ملامت می‌کنید، درحالی که خودتان نیز مثل من هستید، فرمودند:
«وَيْحَكَ، إِنّي لَسْتُ كَأَنْتَ، إِنَّ اللهَ تَعالَى فَرَضَ عَلى أَئِمَّةِ الْعَدْلِ أَنْ يُقَدِّروا أَنْفُسَهُمْ بِضَعَفَةِ النّاسِ، كَيْلا يَتَبَيَّغَ بِالْفَقيرِ فَقْرُهُ.»
«یعنی وای بر تو من مانند تو نیستم، خداوند بر امامان عادل واجب کرده که خود را با مردم ضعیف برابر کنند تا فقر فقیر او را به هیجان وا ندارد (و بگوید مرا چه غم سفره رهبر نیز مانند سفره من است).»


این واژه یک‌بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۸.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۲۱۹.    
۳. شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن (ط مؤسسة الأعلمی للمطبوعات)، ج۹، ص۱۴۸.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۱۵، خطبه ۲۰۹.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۳، خطبه ۲۰۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۲۵، خطبه ۲۰۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۰۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۰.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۲۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۲۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۳۲.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بیغ»، ص۱۶۶-۱۶۵.    






جعبه ابزار