• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌:(كَأَنَّهُم بُنيانٌ مَّرْصوصٌ)
«بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌»
• «بُنْیان» مصدری است به معنای «اسم مفعول»؛ یعنی بنا و ساختمان.
• «مَرْصوصٌ‌» از ماده رَصّ (به فتح راء) به معنای الصاق و ضمّ اجزاء چيزى در يک‌ديگر است. قلع و سرب را رصاص گفته‌اند كه اجزائش بهم فشرده‌اند.
مراد از «بنیان مرصوص» این است: مجاهدان راه حق در برابر دشمن يک دل و يک جان و مستحكم و استوار بايستند، گويى همه يک واحد بهم پيوسته‌اند كه هيچ شكافى در ميان آن نيست. لذا در تفسیر علی بن ابراهیم مى‌خوانيم كه در توضيح اين آيه فرمود: يَصْطَفونَ كَالْبُنْيانِ اَلَّذى لا يَزولُ. مجاهدان راه خدا صف مى‌كشند همانند بنائى كه هرگز ويران نمى‌گردد.



به موردی از کاربرد «بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌» در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌ (آیه ۴ سوره صف)

(إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذينَ يُقاتِلونَ في سَبيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُم بُنيانٌ مَّرْصوصٌ) «خداوند كسانى را دوست مى‌دارد كه در يک صف در راه او پيكار مى‌كنند گويى بنايى آهنين‌اند.»

۱.۲ - بُنْیانٌ مَرْصوصٌ‌ در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: معناى آيه اين است كه خدا دوست مى‌دارد كسانى را كه در راه او قتال‌ مى‌كنند، در حالى كه به صف ايستاده‌اند. کلمه «بنيان» به معناى بناء، و كلمه «مرصوص» به معناى ساختمانى است كه با رصاص‌ محكم كارى شده، به طورى كه در مقابل عوامل انهدام، مقاوم باشد.

۱. صف/سوره۶۱، آیه۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۴۷.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۶۳.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۱۷۲.    
۵. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۵۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۶۴.    
۷. صف/سوره۶۱، آیه۴.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۵۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۴۲۱-۴۲۲.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۴۹.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۳۹۴.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۴۱۸.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «بنیان مرصوص»، ج۱، ص ۲۵۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره صف | لغات قرآن




جعبه ابزار