بُرْج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

بُرْج (به ضم باء و سکون راء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای ظهور، آشکار شدن، نمایان شدن و هویدا شدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف وجود ازلی و ابدی بودن خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.
یک مورد از این کلمه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.

---

بُرْج به معنی ظهور و آشکار شدن است.
چنان‌که طبرسی ذیل آیه ۶۰، سوره نور فرموده است:
برج را به علت ظاهر و آشکار بودنش برج گفته‌اند.

---

موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - أَبْراج - خطبه ۸۹ (حق تعالی)

آن حضرت در وصف حق تعالی فرموده است:
«الَّذي لَمْ يَزَلْ قائِماً دائِماً; إِذْ لا سَماءٌ ذاتُ أَبْراج، وَ لا حُجُبٌ ذاتُ إِرْتاج.»
«خدا پیوسته وجود داشت وقتی که نه آسمان با ستارگان بود و نه حجابات دارای دروازه‌ها.» منظور از برج‌ها ستارگان آسمانی هستند، نه برج‌های خیالی که به آن‌ها حمل، ثور، جوزاء و... گفته می‌شود که برای تبیین این موضوع می‌توان به قاموس قرآن ذیل واژه‌ (برج)، رجوع نمود.

---

این کلمه فقط یک‌بار به صیغه جمع «ابراج» در «نهج البلاغه» آمده است.

---