بَجْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بَجْس (به فتح باء و سکون جیم) یکی از مفردات
نهج البلاغه، به معنای منفجر شدن و منفجر کردن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) از این کلمه در همین معنی استفاده کرده است.
این واژه به دو صورت
لازم و
متعدّی، آمده است.
بَجْس به معنای منفجر شدن و منفجر کردن آمده است.
در
قرآن مجید این کلمه به معنای انفجار و منفجر شدن آمده است:
(فَانْبَجَسَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَةَ عَیْناً) «از سنگ دوازده چشمه منفجر شد.»
موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (علیه‌السلام) نیز در مورد
طاووس فرموده‌اند:
«و أَنَّ أُنْثاهُ تَطْعَمُ ذلِكَ، ثُمَّ تَبيضُ لا مِنْ لِقاحِ فَحْل سِوَى الدَّمْعِ الْمُنبَجِسِ.» «طاووس ماده آن‌را می‌خورد و تخم می‌گذارد بی‌آنکه طاووس نر با او در آمیزد مگر اشک چشمی که منفجر می‌شود.»
این کلمه فقط یک‌بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بَجس»، ص۱۱۰.
