• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بنی اسرائیل در قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



بنی اسرائیل، نوادگان و نسل یعقوب، قوم یهود است.



اسرائیل واژه‌ای عبری است که به صورت «اسرائین»، «اسرال» و «اسرائل» نیز خوانده شده است.
[۱] المعرب، ص۱۴.
[۲] املاء ما من به الرحمن، ج۱، ص۳۳.
این واژه نامی برای یعقوب بن اسحاق است
[۳] غریب القرآن، ص۹۷.
که در کتاب مقدس به معنای «با خدا کشتی می‌گیرد» یا «خدا کشتی می‌گیرد» و «مقاوم و پیروز در نزد خدا و مردم» آمده است.
[۴] کتاب مقدس، پیدایش ۳۲، ۲۲-۳۱.
براساس گزارش کتاب مقدس این نامگذاری در پی کُشتی گرفتن یعقوب با یکی از فرشتگان، یا خدا در فنوئیل بوده است.
[۵] کتاب مقدس، پیدایش ۳۲، ۲۲-۳۱.
[۶] قاموس الکتاب المقدس، ص۶۹-۷۲.
در مقابل، برخی از مفسران مسلمان آن را عبری و به معنای بنده و برگزیده خدا دانسته‌اند.
[۷] جامع البیان، مج ۱، ج۱، ص۳۵۵.



به رغم پاره‌ای چالشها درباره دخیل بودن واژه یاد شده و سبب نامگذاری یعقوب به آن،
[۱۰] واژه‌های دخیل، ص۱۱۹-۱۲۰.
در اینکه اسرائیل نام دیگر آن حضرت بوده و مراد از بنی اسرائیل فرزندان و نوادگان او هستند، تردیدی نیست.
[۱۱] تاریخ طبری، ج۱، ص۱۹۲.
[۱۲] غریب القرآن، ص۱۲۶.
[۱۳] تاریخ طبری، ج۱، ص۲۳۱.
بنی اسرائیل، گاه یَهود و عبرانیان نیز نامیده می‌شوند. در وجه نامگذاری آنان به «یهود» برخی یهود را به معنای «توبه می‌کند» و سبب این نامگذاری را توبه آنان از گوساله پرستی و برخی دیگر «یَتَهَوّد» را به معنای «یَتَحَرّک» گرفته و حرکتهای ویژه ی یهودیان در هنگام عبادت را سبب این نامگذاری دانسته‌اند.
[۱۵] بنو اسرائیل، ج۱، ص۸.
برخی دیگر سبب آن را انتساب آنها به «یهودا» فرزند چهارم یعقوب گفته‌اند
[۱۶] تاریخ الملل و النحل، ج۲، ص۴.
[۱۷] المصباح، ص۶۴۲، «هود».
همچنین عبرانی نامیده شدن این قوم را بر اثر انتساب آنان به ابراهیم که هنگام عبور از نهر فرات به ابراهیم عبرانی شهرت یافت یا اقتباس شده از «عبر» نام جدّ پنجم ابراهیم دانسته‌اند.
[۱۸] تاریخ اللغات السامیه، ص۷۷.
[۱۹] بنو اسرائیل، ج۱، ص۳.
دسته‌ای از لغت شناسان نیز بازگشت این نامگذاری را به زادگاه اصلی بنی اسرائیل می‌دانند، زیرا آنان بدوی و صحرانشین بوده، به سبب عبور از مناطق گوناگون در جست و جوی آب و علف، عبرانی لقب گرفته‌اند.
[۲۰] تاریخ اللغات السامیه،، ص۷۸.



ترکیب «بنی اسرائیل» و «بنو اسرائیل» قرآنی بوده و مجموعاً ۴۲ بار در قرآن با همین عنوان آمده است. بنی اسرائیل از اقوامی است که به صورت گسترده مورد توجه قرآن قرار گرفته‌اند. شماری از آیات مربوط، بخشهایی از تاریخ و حوادث مهم زندگی آنان را گزارش می‌کند. هجرت نیاکان نخست آنان به مصر و زندگی در آنجا، خروج از آن و حرکت به سوی سرزمین موعود، سرگردانی در بیابان، استقرار در سرزمین موعود و جنگهای گوناگون بنی اسرائیل با دشمنان و نیز با یکدیگر بخشهای مهمی از این تاریخ است.
آموزه‌های وحیانی ابلاغ شده به آنان در طول تاریخ به وسیله موسی علیه‌السّلام و دیگر انبیا، بخش دیگری از آیات را به خود اختصاص داده است. این آموزه‌ها حوزه وسیعی از مباحث خداشناسی، معادشناسی، نبوت و احکام گوناگون عبادی و اجتماعی را در بر می‌گیرد. انواع نعمتهای خداوند به بنی اسرائیل، و امتیاز آنان نسبت به دیگر اقوام و ملل در دسته دیگری از آیات گزارش شده است و سرانجام نوع برخورد آنان با انبیا، معجزات و نعمتهای الهی و آموزه‌های وحیانی، انواع انحرافهای اعتقادی و رفتاری، نافرمانیها و در نتیجه عذابهایی که به آن گرفتار شدند، موضوعات دیگری است که شمار چشمگیری از آیات به گزارش آن پرداخته است.


اسباب النزول؛ الاغانی؛ املاء ما من به الرحمن؛ انوارالتنزیل و اسرارالتاویل، بیضاوی؛ بنو اسرائیل فی القرآن والسنه؛ البرهان فی تفسیرالقرآن؛ تاریخ ابن خلدون؛ تاریخ الامم والملوک، طبری؛ تاریخ اللغات السامیه؛ تاریخ الملل و النحل؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ تسنیم تفسیر قرآن کریم؛ التفسیر التطبیقی للکتاب المقدس؛ تفسیر جوامع الجامع؛ تفسیر الصافی؛ تفسیر العیاشی؛ تفسیر غریب القرآن الکریم؛ تفسیر القرآن العظیم، ابن کثیر؛ تفسیر القرآن الکریم، صدرالمتالهین؛ تفسیر القمی؛ التفسیر الکاشف؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیر کنز الدقائق و بحرالغرائب؛ تفسیر المنار؛ التفسیر المنسوب الی الامام العسکری علیه‌السّلام؛ تفسیر نورالثقلین؛ جامع البیان عن تاویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ روض الجنان و روح الجنان؛ زادالمسیر فی علم التفسیر؛ غریب القرآن؛ قاموس کتاب مقدس؛ قاموس الکتاب المقدس؛ کتاب مقدس؛ الکشاف؛ لسان العرب؛ مجمع البحرین؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ المصباح المنیر؛ المعرب من الکلام الاعجمی؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ واژه‌های دخیل در قرآن مجید.


۱. المعرب، ص۱۴.
۲. املاء ما من به الرحمن، ج۱، ص۳۳.
۳. غریب القرآن، ص۹۷.
۴. کتاب مقدس، پیدایش ۳۲، ۲۲-۳۱.
۵. کتاب مقدس، پیدایش ۳۲، ۲۲-۳۱.
۶. قاموس الکتاب المقدس، ص۶۹-۷۲.
۷. جامع البیان، مج ۱، ج۱، ص۳۵۵.
۸. مجمع البیان، ج۱، ص۲۰۶.    
۹. مجمع البحرین، ج۱، ص۱۳۹.    
۱۰. واژه‌های دخیل، ص۱۱۹-۱۲۰.
۱۱. تاریخ طبری، ج۱، ص۱۹۲.
۱۲. غریب القرآن، ص۱۲۶.
۱۳. تاریخ طبری، ج۱، ص۲۳۱.
۱۴. لسان العرب، ج۳، ص۴۳۹، «هود».    
۱۵. بنو اسرائیل، ج۱، ص۸.
۱۶. تاریخ الملل و النحل، ج۲، ص۴.
۱۷. المصباح، ص۶۴۲، «هود».
۱۸. تاریخ اللغات السامیه، ص۷۷.
۱۹. بنو اسرائیل، ج۱، ص۳.
۲۰. تاریخ اللغات السامیه،، ص۷۸.
۲۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۹۹.    
۲۲. طه/سوره۲۰، آیه۷۷-۷۸.    
۲۳. شعراء/سوره۲۶، آیه۵۲ ۶۶.    
۲۴. مائده/سوره۵، آیه۲۶.    
۲۵. اعراف/سوره۷، آیه۱۳۷.    
۲۶. بقره/سوره۲، آیه۸۵.    
۲۷. بقره/سوره۲، آیه۲۴۶.    
۲۸. بقره/سوره۲، آیه۲۵۱.    
۲۹. بقره/سوره۲، آیه۴۰.    
۳۰. بقره/سوره۲، آیه۸۳.    
۳۱. بقره/سوره۲، آیه۴۸.    
۳۲. بقره/سوره۲، آیه۴۱.    
۳۳. مائده/سوره۵، آیه۷۰.    
۳۴. بقره/سوره۲، آیه۴۳.    
۳۵. بقره/سوره۲، آیه۸۱.    
۳۶. بقره/سوره۲، آیه۸۳.    
۳۷. بقره/سوره۲، آیه۴۹-۶۰.    
۳۸. جاثیه/سوره۴۵، آیه۱۶.    
۳۹. بقره/سوره۲، آیه۱۲۲.    
۴۰. اعراف/سوره۷، آیه۱۴۰.    
۴۱. بقره/سوره۲، آیه۶۷-۷۳.    
۴۲. بقره/سوره۲، آیه۸۳.    
۴۳. بقره/سوره۲، آیه۸۷.    
۴۴. بقره/سوره۲، آیه۹۱.    
۴۵. بقره/سوره۲، آیه۲۴۶.    
۴۶. آل عمران/سوره۳، آیه۴۹.    
۴۷. آل عمران/سوره۳، آیه۹۳.    
۴۸. بقره/سوره۲، آیه۴۴.    
۴۹. اعراف/سوره۷، آیه۱۳۸-۱۴۰.    
۵۰. مائده/سوره۵، آیه۷۹.    
۵۱. بقره/سوره۲، آیه۵۴-۵۵.    
۵۲. بقره/سوره۲، آیه۶۱.    
۵۳. بقره/سوره۲، آیه۶۵.    
۵۴. بقره/سوره۲، آیه۸۵.    
۵۵. مائده/سوره۵، آیه۱۲-۱۳.    
۵۶. مائده/سوره۵، آیه۲۶.    



دائرةالمعارف قرآن کریم بر گرفته از مقاله «بنی اسرائیل».    



جعبه ابزار