برهان شفا (ترجمه قوام صفری)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب «
برهان شفا»، ترجمه فارسی فن پنجم، از
منطق شفای
بو علی است. این ترجمه، توسط مهدی قوام صفری، به انگیزه آشنایی دانش جویان
فلسفه ، با یکی از بهترین متون
فلسفه علم و بخشیدن دیدگاه جدیدی به آنان در
باره بسیاری از ادعاها و نوآوری‌ها، صورت گرفته است.
ترجمه، پس از سپاس گزاری و دیباچه، به تبعیت از اصل، چهار مقاله دوازده، ده، نه و ده فصلی را در بر گرفته است. مترجم، در هر فصلی، نخست، بخشی از متن را ذکر کرده و به ترجمه آن پرداخته و سپس به سراغ بخش بعدی رفته است.
به گفته مترجم، محورهای اصلی‌ای که متن
برهان شفا را تشکیل می‌دهند، عبارتند از:
۱. تقسیم علم به
تصور و
تصدیق .
۲. معنی
برهان و انواع آن. ۳. شرایط
مقدمات برهان . ۴. مسبوق بودن هر علمی به علم دیگر. ۵. کیفیت نیل به
مجهولات از طریق
معلومات و ارتباط آنها. ۶.
ماهیت علم یقینی؛ یعنی مسئله تمییز علم از غیر علم. ۷. مسئله
استقراء ، مشکل آن و راه حل آن و تفاوت آن با تجربه. ۸. نقل
برهان از علمی به علمی؛ یعنی مسئله
تداخل علوم . ۹. مسئله تمایز علوم. ۱۰. فضیلت بعضی از اشکال قیاس بر بعضی دیگر. ۱۱. ماهیت
حد ، محدودیت‌های آن و شرایط آن. ۱۲. فرق
علم و
ظن . ۱۳. سودمندی حس در اکتساب علم یقینی. ۱۴. چگوگی وقوع غلط در انواع
استدلال‌های منطقی . ۱۵. چگونگی مشارکت حد و
برهان. ۱۶. معانی مختلف اعراض
ذاتی و معنی آن در
کتاب برهان. ۱۷. معنی مناسبت مقدمات
برهانی با استدلال
برهانی. ۱۸. متناهی بودن حدود اوساط در استدلال‌های
موجبه و
سالبه . ۱۹. فرق اساسی
علوم ریاضی با علوم غیر ریاضی و اینکه چرا ریاضیات، علمی یقینی محسوب می‌شود. ۲۰. محدودیت‌های
علوم تجربی . ۲۱. چگونگی اکتساب حد. ۲۲. چگونگی اکتساب مبادی اولی، انکار فطریت فلسفی. ۲۳. سهم
تقسیم و طبقه بندی اشیاء و موجودات در شناسایی آنها. ۲۴. مفهوم کلیت در
کتاب برهان و بنا بر این در حوزه علوم تجربی و تفاوت این
مفهوم با مفهوم
سور کلی. ۲۵. مفهوم
ضرورت در
کتاب برهان و بنا بر این در حوزه علوم تجربی. ۲۶. کیفیت اعطای
لمیت و
انیت مسئله‌ای واحد در دو علم مختلف و...
پاورقی‌های مربوط به توضیح مواضع مشکل از
برهان شفا که از ۱ تا ۷۲۷، در متن ترجمه، شماره گذاری شده، در آخر
کتاب به ترتیب شماره تفسیر شده است و فهرست مطالب، پس از آن واقع گردیده است.
نرم افزار حکیم بوعلی سینا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
