برهان شفا (ترجمه قوام صفری)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب «برهان شفا»، ترجمه فارسی فن پنجم، از
منطق شفای
بو علی است. این ترجمه، توسط مهدی قوام صفری، به انگیزه آشنایی دانش جویان
فلسفه ، با یکی از بهترین متون
فلسفه علم و بخشیدن دیدگاه جدیدی به آنان در باره بسیاری از ادعاها و نوآوری‌ها، صورت گرفته است.
ترجمه، پس از سپاس گزاری و دیباچه، به تبعیت از اصل، چهار مقاله دوازده، ده، نه و ده فصلی را در بر گرفته است. مترجم، در هر فصلی، نخست، بخشی از متن را ذکر کرده و به ترجمه آن پرداخته و سپس به سراغ بخش بعدی رفته است.
به گفته مترجم، محورهای اصلی‌ای که متن برهان شفا را تشکیل می‌دهند، عبارتند از:
۱. تقسیم علم به
تصور و
تصدیق .
۲. معنی
برهان و انواع آن. ۳. شرایط
مقدمات برهان . ۴. مسبوق بودن هر علمی به علم دیگر. ۵. کیفیت نیل به
مجهولات از طریق
معلومات و ارتباط آنها. ۶.
ماهیت علم یقینی؛ یعنی مسئله تمییز علم از غیر علم. ۷. مسئله
استقراء ، مشکل آن و راه حل آن و تفاوت آن با تجربه. ۸. نقل برهان از علمی به علمی؛ یعنی مسئله
تداخل علوم . ۹. مسئله تمایز علوم. ۱۰. فضیلت بعضی از اشکال قیاس بر بعضی دیگر. ۱۱. ماهیت
حد ، محدودیت‌های آن و شرایط آن. ۱۲. فرق
علم و
ظن . ۱۳. سودمندی حس در اکتساب علم یقینی. ۱۴. چگوگی وقوع غلط در انواع
استدلال‌های منطقی . ۱۵. چگونگی مشارکت حد و برهان. ۱۶. معانی مختلف اعراض ذاتی و معنی آن در کتاب برهان. ۱۷. معنی مناسبت مقدمات برهانی با استدلال برهانی. ۱۸. متناهی بودن حدود اوساط در استدلال‌های
موجبه و
سالبه . ۱۹. فرق اساسی
علوم ریاضی با علوم غیر ریاضی و اینکه چرا ریاضیات، علمی یقینی محسوب می‌شود. ۲۰. محدودیت‌های
علوم تجربی . ۲۱. چگونگی اکتساب حد. ۲۲. چگونگی اکتساب مبادی اولی، انکار فطریت فلسفی. ۲۳. سهم
تقسیم و طبقه بندی اشیاء و موجودات در شناسایی آنها. ۲۴. مفهوم کلیت در کتاب برهان و بنا بر این در حوزه علوم تجربی و تفاوت این
مفهوم با مفهوم
سور کلی. ۲۵. مفهوم
ضرورت در کتاب برهان و بنا بر این در حوزه علوم تجربی. ۲۶. کیفیت اعطای
لمیت و
انیت مسئله‌ای واحد در دو علم مختلف و...
پاورقی‌های مربوط به توضیح مواضع مشکل از برهان شفا که از ۱ تا ۷۲۷، در متن ترجمه، شماره گذاری شده، در آخر کتاب به ترتیب شماره تفسیر شده است و فهرست مطالب، پس از آن واقع گردیده است.
نرم افزار حکیم بوعلی سینا، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
