برج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

بُرْج (به ضم باء و سکون راء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای ظهور، آشکار شدن، نمایان شدن و هویدا شدن می‌باشد که حضرت علی (علیه‌السلام) در توصیف وجود ازلی و ابدی بودن خدای تعالی از این واژه استفاده نموده است.

---

بُرْج به معنی ظهور و آشکار شدن است. چنان‌که طبرسی ذیل آیه ۶۰، سوره نور فرموده است: «برج را به علت ظاهر و آشکار بودنش برج گفته‌اند.»

---

آن حضرت در وصف حق تعالی فرموده است: «و لم یزل قائما دائما اذ لا سماء ذات ابراج و لا حجب ذات ارتاج ...؛ خدا پیوسته وجود داشت وقتی که نه آسمان با ستارگان بود و نه حجابات دارای دروازه‌ها.»
منظور از برج‌ها ستارگان آسمانی هستند، نه برج‌های خیالی که به آن‌ها حمل، ثور، جوزاء و... گفته می‌شود که برای تبیین این موضوع می‌توان به قاموس قرآن ذیل واژه‌ی (برج)، رجوع نمود.

---

این کلمه فقط یک‌بار به صیغه جمع «ابراج» در «نهج البلاغه» آمده است.

---