• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بَتْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





بَتْل (به فتح باء و سکون تاء) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای قطع و بریدن آمده است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در بیان مقام زهد و تقوا از این واژه استفاده نموده است.
این کلمه یک‌بار در کلام امام (علیه‌السلام) به کار رفته است.



بَتْل به معنای قطع و بریدن آمده است.
لذا متبتّل کسی است که خود را به عبادت خدا قطع و منحصر کرده است.


موردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - مُتَبَتِّلي - خطبه ۵۲ (موعظه)

امام (علیه‌السلام) در مقام زهد فرموده است:
«فَوَ اللهِ لَوْ حَنَنْتُمْ حَنينَ الْوُلَّهِ الْعِجالِ ... وَ جَأَرْتُمْ جُؤارَ مُتَبَتِّلي الرُّهْبانِ ... لَكانَ قَليلاً فَيما أَرْجو لَكُم مِنْ ثَوابِهِ، وَ أَخافُ عَلَيْكُمْ مِنْ عِقابِهِ.»
«بخدا قسم اگر ناله کردید مانند شتر والهی که بچه‌اش را از دست داده و اگر زاری کردید مانند راهبانی که منقطع به عبادت خدا هستند، این کم است در مقابل ثوابی که به شما امیدوارم یا از عذابی که برای شما می‌ترسم.»

۲.۱.۱ - بیان مفردات

(واله و والهه)، به کسی که فرزند خود را از دست داده است، گفته می‌شود.
(عجال)، بچّه شتر مرده است.



این کلمه نیز تنها یک‌بار در کلام امام (علیه‌السلام) به کار رفته است.


۱. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۱۰۷.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۱۶.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۱۳، خطبه ۵۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۱، ص۹۷، خطبه ۵۲.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۸۹، خطبه ۵۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۳.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۹۶.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۵۹۶.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۴، ص۳۱۶.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۳۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «بتل»، ص۱۰۹.    






جعبه ابزار