باطن (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
باطِن (به کسر طاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای پنهان است. باطن از
اسماء حسنی است به شرطی که با ظاهر یک جا گفته شود
بِاطِن
باطن از
اسماء حسنی است به شرطی که با ظاهر یک جا گفته شود همچنین است اوّل و آخر.
(هُوَ الْاَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ) (اوست اوّل و آخر و پيدا و پنهان؛ و او به هر چيز داناست)
نا گفته نماند: چهار اسم فوق از مفاهیم نسبیّهاند ممکن است بطور نسبی در یک شیئ ملاحظه شوند ولی بطور واقعی و حقیقی فقط در
ذات باری قابل جمعاند. تقدیم لفظ «هو» که دلالت بر حصر دارد میرساند که مراد از این چهار اسم معنی واقعی آنهاست. بنا بر این بدست میآید که:
اوّل و
آخر و
ظاهر و باطن بودن و اختلاف آنها، نسبت به ماست و گر نه ذات باری در عین
وحدت با همهی آنها توصیف میشود و عین همهی آنهاست چنان که
غیب و
شهادت هم نسبت به ماست و نسبت بخدا نهان و آشکار نیست بلکه همه چیز پیش خدا عیان و آشکار است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بطن»، ج۱، ص۲۰۲.