• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

باخع‌ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: باخِعٌ‌ (لغات‌قرآن)
مقالات مرتبط: بخع (مفردات‌قرآن).


باخع:
(فَلَعَلَّکَ باخِعٌ نَّفْسَکَ)
«باخع» از مادّه‌ «بخع» (بر وزن بخش) به معنای هلاک کردن خویشتن از شدت غم و‌ اندوه
[۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۱۰.    
[۲] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۹۷.    
و به تعبیر دیگر «دق مرگ نمودن» است. این تعبیر نشان می‌دهد که تا چه‌اندازه پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نسبت به مردم دلسوز و در انجام رسالت خویش اصرار و پافشاری داشت؛ و از این که می‌دید تشنه‌کامانی در کنار چشمه زلال قرآن و اسلام نشسته‌اند و باز از تشنگی فریاد می‌کشند، ناراحت بود.
[۳] کهف/سوره۱۸، آیه۶.    
[۴] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۳۸۲.    
[۵] شعراء/سوره۲۶، آیه۳.    
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۲۰۸.    



(فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلَى آثَارِهِمْ إِن لَّمْ يُؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِيثِ أَسَفًا) (گویی می‌خواهی، خود را به خاطر اعمال آنها از غم و‌ اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند!)
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۹۴.    

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه بخوع و بخع به معنای کشتن و هلاک کردن است. این آیه و دو آیه بعدش در مقام خرسندی و تسلی خاطر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) است، و حرف فاء که بر سر آیه آمده برای تفریع کلام بر کفر و انکار ایشان به آیات‌ خدا است که از آیات قبلی استفاده می‌شد. و معنای آیه چنین است: مثل اینکه بوی این می‌آید که از شدت‌ اندوه بر اعراض کفار از قرآن و انصرافشان از شنیدن دعوتت، خودت را از بین ببری.
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۳۳۱.    
[۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۲۳۹.    
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۹.    
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۲۰.    
)

۱. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۱۰.    
۲. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۹۷.    
۳. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۶.    
۴. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۳۸۲.    
۵. ↑ شعراء/سوره۲۶، آیه۳.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۲۰۸.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۹۴.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۳۳۱.    
۹. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۲۳۹.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۹.    
۱۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۲۰.    


• مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «باخع»، ص۹۳.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره کهف | لغات قرآن
جعبه ابزار