بابل (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بابل، از شهرهای قدیمی است که در
بین النهرین واقع شده، و خرابه‌های آن الان در جنوب
بغداد واقع است.
بابل، شهری قدیمی در بین النهرین بوده که خرابه‌های آن در
ساحل فرات، ۱۶۰ کیلومتری جنوب شرقی بغداد واقع است
و ممکن است مقصود از بابل در
قرآن، همان باشد.
نویسندگان قدیم مسلمان همه جا
شهر و
کشور بابل را به یک نام خوانده‌اند (واژه
بابهل عبری است که آن نیز از باب ـ ال اکدی به معنای «
دروازه خدا» است).
خرابه‌های شهر بابل هم اکنون در ۸۵ کیلومتری جنوب
بغداد، بر سرراه بغداد ـ
حله باقی است.
با این همه این نویسندگان درباره حدود بابل
توافق ندارند. برخی
قلمرو آن را منطقه وسیعی معرفی کرده و عده‌ای دیگر حوزه آن را کوچکتر دانسته‌اند.
نام بابل یک بار در
قرآن کریم در
سوره بقره آمده است: «واتبعوا ما تتلوا الشیاطین علی ' ملک سلیمان و ماکفر سلیمان و لکن الشیاطین کفروا یعلمون الناس السحرو مآانزل علی الملکین ببابل هاروت و ماروت..» .
در واقع
قرآن کریم در
قصه معروف دو
فرشته به نامهای
هاروت و
ماروت، از «
بابل» نام برده است.
مفسران قرآن به مناسبت آیه ۲۶ از
سوره نحل نیز نامی از «بابل» آورده‌اند و می‌گویند بنیانی که در
آیه شریفه ذکر شده «برج بابل» است که
نمرود پسر کنعان آن را بناکرد.
درباره محل بابل، میان
مفسران اختلاف وجود دارد.
طبری در این باره دو
روایت آورده است، یکی آنکه برخی بابل را بابل
دنباوند (
دماوند)، و بعضی آن را بابل عراق می‌دانند که
قول مشهور و درست همین است زیرا در
بقره آیه ۱۰۲، از
روزگار پادشاهی
سلیمان علیه‌السّلام سخن رفته که کسانی در آن هنگام در بابل به مردم
جادوگری می‌آموختند.
روشن است که حوزه
حکومت سلیمان علیه‌السّلام و اطراف آن، با بابل
دماوند در شمال
ایران، مناسبتی نداشته و به شهر قدیمی بابل ـ در کنار
فرات ـ نزدیکتر بوده است.
بابل از
مکانهایی شمرده شده که
نماز خواندن در آنها
مکروه است.
سرزمین بابل - براساس
روایتی از
امیر مؤمنان علیه‌السّلام - سرزمینی
ملعون (که گرفتار
عذاب الهی گشته) و نخستین سرزمینی که در آن
بت پرستیده شده معرفی گردیده است.
در
حدیث نبوی نیز از بابل یادشده است و به گفته
محدثان اسلام، هنگامی که
امام علی علیه‌السّلام به
جنگ صفین می‌رفت، در وقت
نماز عصر به سرزمین بابل رسید ولی در آنجا
نماز نگذارد و گفت: «ان حبیبی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نهانی ان اصلی بارض المقبرة و نهانی ان اصلی ببابل فانها ملعونة» (
دوستم رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم مرا از اینکه در
گورستان نمازگزارم
نهی کرد و همچنین از
نمازگزاردن در بابل بازداشت زیرا که سرزمینی
نفرین شده است.
خطابی در
اسناد این
حدیث و
حرام شمردن
نمازگزاردن در بابل
تردید کرده است
با وجود این، آثاری را که در این باره رسیده نمی‌توان بکلی نادیده گرفت.
از جمله قول محدثان
امامیه با روایتی از
جویریة بن مسهر را که براساس آن،
امام علی علیه‌السّلام در بازگشت از
پیکار با
خوارج بابل را سرزمینی
نفرین شده نامید، زیرا سه بار در آن
عذاب فرود آمده است و نخستین جایی است که در آن، به
بت پرستی پرداخته‌اند و برای هیچ
پیامبر و
وصی پیامبری روا نیست که در آنجا نمازگزارد.
فقهای امامیه هم
نمازگزاردن در بابل را
باطل نشمرده‌اند و آثار وارد شده را بر
کراهت حمل کرده‌اند.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۵، برگرفته از مقاله «بابل».
