اَنَق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اَنَق (به فتح الف و نون)،
ایناق و
مونق یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای زیبایی زیاد و نیکویی زیاد، اعجابآور و شادیبخش است.
در بیان
حضرت علی (علیهالسلام) زیبایی قرآن کریم و تقاضای نعمتهای اعجابآور با این کلمه و مشتقات آن مورد تبیین قرار گرفته است.
اَنَق (به فتح الف و نون) به معنای کثرت حسن و کثرت زیبایی آمده است.
چنانکه گفته میشود: «
أنَق وَ الشَّيْء: رَاع حسنه.»
برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
یکی از مشتقات این کلمه، «
ایناق» است که به معنی اعجاب است.
لذا امام (صلواتاللهعلیه) درباره قرآن مجید فرموده است:
«وَ إِنَّ القُرآنَ ظاهِرُهُ أَنيقٌ، وَ باطِنُهُ عَميقٌ، لا تَفْنَى عَجائِبُهُ، وَ لا تَنْقَضي غَرائِبُهُ.» یعنی «ظاهر قرآن بسیار زیبا و باطن آن چنان عمیق است که عجائبش انتها ندارد و غرائبش تمام نمیشود.»
از دیگر مشتقات آن واژه «
مونق» است که به معنای اعجاب آور و شادیبخش میباشد.
لذا آن حضرت (صلواتاللهعلیه) در این خصوص نیز میفرماید:
«اللّهمّ ... وَ انْشُرْ عَلَيْنا رَحْمَتَكَ بِالسَّحابِ الْمُنْبَعِقِ، وَ الرَّبيعِ الْمُغْدِقِ وَ النَّباتِ الْمونِقِ.» «خدایا رحمت خویش را بر ما بگستران با
ابری که آب از آن منفجر میشود و با بهاری که بارشش زیاد و با علفی که اعجابآور و بهجتآور است.»
این کلمه با مشتقّات آن جمعاً شش بار در «نهجالبلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «انق، ایناق، مونق»، ص۸۸-۸۹.