درباره انسداد و انفتاح باب علم نسبت به احکام شرعی، سه مبنا وجود دارد؛ یکی از آن مبانی، مبنای «انفتاح حقیقی» است که گروهی از قدما مانند سید مرتضی و پیروان وی طرفدار آن بوده و باب علم را نسبت به احکام فرعی باز میدانند و معتقدند نیازی به رجوع به ظنون، هم چون خبر واحد، نیست. اگر کسی فقط باب علمی را باز دانسته ولی باب علم را مسدود بداند، معتقد به «انفتاححکمی» شده است.