انتظار بایدها و نبایدها (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انتظار، بایدها و نبایدها نوشته
ابراهیم شفیعی سروستانی میباشد.
اثر ، پژوهشی در باب مفهوم
انتظار در تفکر
شیعه و باید و نبایدهای ترویج
فرهنگ انتظار و تعیین وظیفه و نقش مردم در دوران غیبت میباشد.
کتاب حاضر با
هدف پاسخ گویی به پرسشها و ابهامهای موجود در زمینه فرهنگ انتظار از یک سو و تبیین بایستههای ترویج و
تبلیغ آن از سوی دیگر در ۱۳
رجب ۱۴۲۵ ق به نگارش درآمده است.
از آن جا که انتظار جایگاه بلندی در
مکتب شیعه داشته، هر گروه از مردم بسته به گرایشهای خاص اعتقادی، اجتماعی و فرهنگی که دارند، به تحلیل شخصیت و تعیین جایگاه آن حضرت در
عالم هستی پرداختهاند. در این میان جمعی به جنبه فرا طبیعی آن وجود مقدس و موضوع خلیفه الله و انسان کامل و پرداختن به نقش حجت الهی در عالم هستی و بعضی دیگر به جنبه طبیعی و نقشی که آن حضرت به عنوان
امام و پیشوای مردم به عهده دارد، هیچ گونه مسئولیتی در
زمان غیبت متوجه مردم نیست و عدهای هم ضمن توجه به این دو جنبه وجود مقدس
حضرت حجت علیهالسّلام تمام هم و غم خود را متوجه ملاقات با آن حضرت ساختهاند، به همین جهت نویسنده با در نظر گرفتن همه ابعاد این مسئله، طرح معنای درست انتظار و ترویج و تبلیغ فرهنگ انتظار و باور مهدوی پرداخته و اثر خود را سازمان داده است.
در فصل اول به شناخت جایگاه و مفهوم انتظار در تفکر شیعی و مباحث مختلف مرتبط با فرهنگ انتظار، همچون ضرورت و
فضیلت انتظار، وظایف منتظران و نقش سازنده انتظار پرداخته است و در فصل دوم به تبیین مهمترین بایدها و نبایدها فرهنگ انتظار و ارائه راهکارهایی برای گسترش این فرهنگ و برخی از آسیبها و آفتهایی که فعالیتهای تبلیغی و ترویجی در این حوزه را
تهدید میکند، مورد بررسی قرار داده است. در سازمان وترتیب مباحث آن مشکل
چشم گیری دیده نمیشود و در مجموع، قابل قبول است.
روش مؤلف در فصل اول، ابتدا به تعریف دقیق موضوع و تجزیه و تحلیل مفهوم آغاز و سپس با نقل
روایات از
پیامبر اسلام و
ائمه معصومین علیهالسّلام ، به تبیین موضوعهای مختلف این فصل میپردازد. فصل دوم که اختصاص به ارائه بعضی راهکارها برای تعمیق فرهنگ انتظار دارد، مؤلف بعد از
تبیین و
تقریر بحث و ذکر ادله اقناعی و دیدگاههای بزرگان
دین ؛ از جمله
امام خمینی رحمةاللهعلیه به ارائه راهکارهای خود میپردازد و در آخر هر بحث، منابع و کتابهای مرتبط با آن موضوع را معرفی مینماید. و شاید بتوان گفت تنها اشکال اثر این است که خواننده را از اجزا و ربط مسائل دور کرده و خواننده را درگیر کتابشناسی میکند و اینها بخش استطردای اثر میباشد.
در فصل اول، انتظار یک امر درونی و فطری دانسته شده که اسلام به آن جهت داده است و
انسان منتظر را به
آینده درخشان و پر از
عدل و داد و سرشار از
معنویت امیدوار کرده است. انسان منتظر با رعایت همه شرایط انتظار به همه شان و منزلتی که مورد انتظار
دین است، رسیده و به بالاترین نقطه کمال هم نائل میشود و اینها از فضائل انتظار میباشد. مهمترین وظایف منتظران در دوران غیبت، شناخت حجت
خدا ، پیراستگی از بدیها و آراستگی به خوبیها، پیوند با مقام
ولایت ، کسب آمادگی برای ظهور حجت
حق و
دعا برای تعجیل فرج گوشهای از این وظایف میباشد که در
روایات شیعی به آن پرداخته شده است. مؤلف شناخت دیدگاههای موجود در زمینه باور مهدوی، رعایت
اخلاص در عمل، توجه به جایگاه رفیع
امام عصر عجّلاللهفرجهالشریف دشمن شناسی و دوست شناسی توجه به آفتها و آسیبهای اندیشه مهدی؛ مانند عوام زدگی، سطحی نگری، روشنفکر زدگی و تاویل گرایی را از جمله باید و نبایدهای مبحث
مهدویت شمرده است.
کتاب نامه در پایان و فهرست مطالب در آغاز کتاب آمده است.
از آن جا که اثر به نقل
روایات ، سخنان بزرگان و نقل مطالب از بعضی مصادر پرداخته است و منابع آن در متن ذکر نشده به همین جهت منابع آنها در پاورقی آمده است.
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.