انتصاب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
راست کردن چیزی مانند
گردن و
کمر را انتصاب می‌گویند و از آن در باب
صلات سخن رفته است.
انتصاب کمر در حال
قیام واجب در
نمازو نیز هنگام نشستن برای معذور از قیام
و پس از
سجده اول، واجب
است.
«قیام در تکبیرة الاحرام - که مقارن نیّت است - و در رکوع
رکن است و قیامی که در رکوع رکن است عبارت است از همان قیامی که (قبل از رکوع است و) از آن به رکوع می‌رود و به آن «
قیام متصل به رکوع» می‌گویند.»
و «قیام در غیر این دو مورد واجب است؛ اما رکن نیست و نماز فقط با ترک عمدی آن باطل می‌شود، مثل قیام در حال خواندن حمد و سوره.»
امام خمینی بعد از بیان این مطلب، در ادامه در
تحریرالوسیله می‌نویسد: «یجب مع الامکان الاعتدال فی القیام و الانتصاب بحسب حال المصلّی، فلو انحنی او مال الی احد الجانبین بحیث خرج عن صدقه بطل. بل الاحوط الاولی نصب العنق؛ و ان کان الاقوی جواز اطراق الراس. و لا یجوز الاستناد الی شی‌ء حال القیام مع الاختیار. نعم لا باس به مع الاضطرار، فیستند الی انسان او غیره. و لا یجوز القعود مستقلاً مع التمکّن من القیام مستنداً.»
نمازگزار در صورت امکان باید طبق حال و وضع خودش به طور
معتدل و
راست بایستد، بنابراین اگر با خمیدگی یا متمایل به یکی از دو طرف بایستد، به‌طوری که نگویند راست ایستاده، نماز
باطل می‌شود، بلکه احوط اولی آن است که
گردن را هم راست نگه دارد، هرچند پایین‌انداختن
سر، بنابر اقوی جایز است. و در حال اختیار، تکیه دادن به چیزی هنگام ایستادن جایز نیست، اما در وقت ناچاری اشکالی ندارد، پس می‌تواند به انسانی یا غیر آن تکیه نماید. و کسی که می‌تواند باتکیه‌بر چیزی بایستد، نباید به طور نشسته و بدون تکیه نماز بخواند.
و «اگر به هیچ گونه - ولو با تکیه دادن یا خم شدن یا باز کردن پاها و خلاصه به هیچ وجه، حتی به صورت
قیام اضطراری به انحای مختلف - نتواند بایستد باید نشسته نماز بخواند. و در نشستن
شرط است که راست و بدون تکیه بر چیزی باشد، بنابراین درصورتی‌که توانایی راست نشستن و تکیه ندادن را دارد نباید تکیه داده و متمایل به یک طرف شود و در صورت ناچاری جایز است.»
انتصاب گردن هنگام قیام بنابر قول مشهور
مستحب است.
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۷۰۸. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
