• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امین‌الدوله کاشی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



فرخخان امینالدوله کاشی ملقب به امین‌الملک، در دوره پادشاهی فتحعلی‌شاه و محمد‌شاه جزء عمله خلوت و پیش‌خدمت مخصوص بود.



فرخخان امینالدوله کاشی ملقب به امین‌الملک، امیر حضور و امینالدوله پسر میرزامهدی است که در سال ۱۲۹۹ق در کاشان متولد شد. وی در آغاز جوانی از کاشان به تهران آمد و وارد دربار فتحعلی شاه قاجار شد و به خاطر هوش و ذکاوتش مورد عنایت پادشاه واقع شد.
[۱] اصفهانیان، کریم و روشنی، قدرت الله، مجموعه اسناد فرخخان امینالدوله، ص۱، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، قسمت اول.
فتحعلی‌شاه به او لقب فرخ را داد.


فرخخان در دوره پادشاهی فتحعلی‌شاه و محمد‌شاه جزء عمله خلوت و پیش‌خدمت مخصوص بود؛ ولی در زمان ناصرالدین‌شاه خیلی ترقی کرد و از مقربین و محارم شاه محسوب می‌گشت. او بعد از مدتی امین خلوت شد؛ به این صورت که رئیس پیش‌خدمتان و فراشان خلوتان و به طور کلی کارمندان دربار شد و سمت امین خلوتی را از زمان سلطنت محمدشاه به بعد در خانواده فرخخان امینالدوله رسم شد.


وی در سال ۱۲۵۲ق برای حل شورش مردم ساری علیه حاکم مازندران (فضل‌علی‌خان بیگلربیگی قرابانی) عازم ساری شد و غائله را ختم به خیر کرد.


در سال ۱۲۵۳ق برای سامان بخشیدن به اوضاع آشفته اصفهان عازم آن‌جا شد و اوضاع را سامان داد و مدتی نیز در اصفهان ماند.
[۲] بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۱، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.



چند سال بعد در سال ۱۲۵۶ق باز برای آرام کردن گیلان از طرف محمدشاه مأمور شد، به آن‌جا رفت تا به رتق و فتق امور گیلان بپردازد. وی هشت ماه آن‌جا بود.


فرخخان در سال ۱۲۷۲ق ملقب به امین‌الملک شد، و به اخذ نشان تصویر ناصرالدین‌شاه رسید.
[۳] اصفهانیان، کریم و روشنی، قدرت الله، مجموعه اسناد فرخخان امینالدوله، ص۹، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، قسمت اول.

بعد از مدتی او به استامبول فرستاده شد تا با سفیر انگلستان درباره عثمانی‌ها ملاقات و مذاکره نماید.


در سال ۱۲۷۳ق فرخخان غفاری، به وساطت امپراتور فرانسه، برای مذاکره با سفیر انگلیس به پاریس رفت و در آخر کار معاهده پاریس بین او و سفیر انگلیس انعقاد یافت و قرار شد که انگلیس‌ها بنادر و جزایر ایران را خالی کند و ایران نیز سپاه خود را از هرات و افغانستان بیرون ببرد و استقلال آن‌ها را بشناسد و بعد‌ها از هرگونه ادعایی نسبت به آن‌ها صرف‌نظر کند و در حل اختلافاتی که بین ایران و افغانستان بروز نماید، ایران باید به حاکمیت انگلیس راضی گردد. بعد از امضای این قرارداد افغانستان از ایران به طور کل جدا شد.
[۴] آشتیانی، اقبال و عاقلی، باقر، تاریخ ایران (بعد از اسلام)، ص۷۱۳، تهران، نارمک، ۱۳۸۵.
[۵] «عهدنامه دولت ایران با انگلیس راجع به هرات ۴ مارس ۱۸۵۷/۷رجب ۱۲۷۳»، سند ش ۲/۷ اداره آرشیو و تاریخ دیپلماسی وزارت امورخارجه.
[۶] محمود، محمود، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم میلادی، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲، تهران، اقبال، ۱۳۳۶ش.
[۷] بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۲، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.



او هم‌چنین چند صباحی در پاریس و لندن اقامت داشت. او پس از بازگشت از سفارت استامبول به سمت وزارت حضور، یعنی وزیر دربار، مهردار شاه و ریاست عمله خلوت شاه برقرار گردید.


از اقدامات مهم و قابل ملاحضه امینالدوله، اعزام چهل و دو نفر از محصلین ایرانی به فرانسه بود که به پیشنهاد نام‌برده و موافقت ناصرالدین‌شاه انجام گرفت.
[۸] عاقلی، باقر، خاندان‌های حکومتگر ایران، ص۳۶۸، تهران، علمی، ۱۳۸۱.



فرخخان در سال ۱۲۸۸ق در سن ۵۹ سالگی در تهران درگذشت و در قم در مقبره خصوصی دفن شد.
وی مردی زیرک و با استعداد بود و چون در دربار سه شاه مشغول به کار بود، برای خود تجربیاتی‌ اندوخته بود.
[۹] بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۵، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.



۱. اصفهانیان، کریم و روشنی، قدرت الله، مجموعه اسناد فرخخان امینالدوله، ص۱، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، قسمت اول.
۲. بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۱، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.
۳. اصفهانیان، کریم و روشنی، قدرت الله، مجموعه اسناد فرخخان امینالدوله، ص۹، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، قسمت اول.
۴. آشتیانی، اقبال و عاقلی، باقر، تاریخ ایران (بعد از اسلام)، ص۷۱۳، تهران، نارمک، ۱۳۸۵.
۵. «عهدنامه دولت ایران با انگلیس راجع به هرات ۴ مارس ۱۸۵۷/۷رجب ۱۲۷۳»، سند ش ۲/۷ اداره آرشیو و تاریخ دیپلماسی وزارت امورخارجه.
۶. محمود، محمود، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم میلادی، ج۲، ص۵۳۱-۵۳۲، تهران، اقبال، ۱۳۳۶ش.
۷. بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۲، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.
۸. عاقلی، باقر، خاندان‌های حکومتگر ایران، ص۳۶۸، تهران، علمی، ۱۳۸۱.
۹. بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۳، ص۸۵، تهران، ۱۳۶۳، زوار، چاپ سوم.



سایت پژوهه، برگرفته از مقاله «خاندان غفاری (۱)»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۴/۳۱.    






جعبه ابزار