المتعة و اثرها فی الاصلاح الاجتماعی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
« المتعة و أثرها في الإصلاح الاجتماعي» تأليف استاد
توفیق الفکیکی ، به بحث در باره مشروعيت
متعه از ديدگاه
قرآن ، روايات و اقوال فقها و نقد كسانى كه اين سنت
پیامبر صلی الله علیه و آله را تحريم كرده اند، پرداخته و آثار مفيد اجتماعى آن را بيان كرده است. اين اثر براى اولين بار در سال ۱۳۵۶ ق در
نجف اشرف به چاپ رسيد و در سال ۱۴۱۸ ق پس از تحقيق و تعليق جديد توسط
هشام شریف هم در، براى پنجمين بار، منتشر شد.
هدف نگارنده، چنانكه در مقدمه كتاب آمده است، تبيين آثار مفيد فردى و اجتماعى
متعه در جوامع اسلامى و جلوگيرى آن از فساد جنسى و تبيين مشروعيت متعه و اثبات عدم نسخ آن بعد از رحلت
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله است.
اين اثر داراى نه فصل، چهار مقدمه از افراد مختلف و تقريظهاى متعدد براى تأييد مطالب در پايان كتاب است، و به شيوه تحليلى و نقدى و با
استناد به ادله قرآنى و روايى و ديدگاههاى فقهاى مشهور شيعه و
اهل سنت به نگارش در آمده است.
محقق در مقدمه شرح حال مختصرى از نويسنده، تأليفات و فعاليتهاى علمى او و انگيزهاش از اين نگارش ارائه ميدهد.
در فصل اول به بحث درباره مفهوم لغوى و اصطلاحى
متعه و مختصرى از
احکام آن در فقه
شیعه پرداخته شده; سپس ديدگاههاى فريقين در باره آيه ۲۴ سوره نساء« فمااستمتعتم به منهنَّ فآتوهنَّ أجورهنَّ فريضة»
و صراحت آن بر جواز و مشروعيت متعه به همراه نظر مفسران مختلف بررسى گرديده است. نگارنده همچنين بر اجماعى بودن ازدواج موقت بين امت عصر پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله تأكيد كرده و به بررسى آياتى از
قرآن در مورد متعه حج و متعه زنان پرداخته است. در ادامه مشروعيت متعه با استفاده سنت نبوى و وقوع مكرر آن در زمان حيات پيامبر صلى الله عليه و آله توسط بسيارى از صحابه آن حضرت مورد بحث و بررسى قرار گرفته و با استفاده از شواهد و قراين قرآنى، روايى، تاريخى و سيره بزرگان دين ثابت ميشود كه آيات مربوط به متعه نسخ نشده و ادعاى نسخ
حکم آن بى اساس است.
نگارنده در فصل ديگرى از كتاب به ديدگاههاى اهل سنت مبنى بر عدم مشروعيت متعه
اشاره نموده و از لحاظ سندى و دلالى رواياتى را كه ايشان براى اثبات حرمت متعه، به آنها استناد مى كنند مورد خدشه قرار داده است.
آنگاه ادله قائلين به جواز متعه مطرح شده و فتاواى فقهاى بزرگ شيعه مانند:
ابن ادریس ،
فاضل مقداد ،
شیخ مفید ،
ابن جریح و برخى ديگر از فقهاى اهل سنت مانند
ابوحنیفه ،
ابن حزم اندلسی ،
فخر رازی و برخى ديگر از فقهاى معاصر آنان درباره مشروعيت متعه بيان گرديده است.
در ادامه، نگارنده به پاسخگويى برخى از شبهات و انتقادات مطرح شده در مورد متعه ميپردازد. وى در پايان به
حکمت و
فلسفه تشريع متعه در
اسلام اشاره كرده و
ازدواج موقت را راه چاره خوبى براى نجات جوانان از گرداب فساد جنسى عنوان نموده و تشويق و ترغيب جوانان و فرهنگ سازى در اين زمينه را بسيار مهم و اساسى ارزيابى ميكند. كتاب داراى ۳۰۰ صفحه ميباشد و فهرست منابع و مصادر، عناوين و موضوعات در پايان آن درج گرديده است.
نرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی