• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زبن (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَبْن (به فتح راء و سکون باء) از واژگان قرآن کریم به معنای دفع است.
اين كلمه فقط يک‌بار در قرآن يافته است



زَبْن به معنای دفع است.
«زَبَنَُه زَبْناً: دفعهُ‌ و صدمه»


به مواردی از زَبْن که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الزَّبانِيَةَ (آیه ۱۸ سوره علق)

(فَلْيَدْعُ نادِيَهُ - سَنَدْعُ‌ الزَّبانِيَةَ)
(سپس يارانش را صدا زند (تا ياريش كنند). ما هم بزودى مأموران دوزخ را صدا مى‌زنيم (تا او را به دوزخ افكنند)!)
مراد از زَبانيه مأموران آتش جهنم است و شايد از اين جهت زَبانيه گفته شده كه انسان‌ها را به آتش دفع و پر تاب می‌كنند واحد زَبانيه به نظر ابى‌ عبيده زبنة و در عقيده كسائى زبنى و به قول اخفش زابن است. يعنى «او اهل مجلس خود را بخواند ما نيز آتش‌بانان را خواهيم خواند.»
در دعاى سوم صحیفه سجادیه آمده‌ :««فَصَلِّ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى ... الزَّبَانِيَةُ الَّذِينَ اذا قِيلَ لَهُمْ‌ خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ‌ ابْتَدَرُوهُ سِرَاعاً وَ لَمْ يَنْظُرُوهُ» پس بر همه آنان درود فرست ... و بر فرشتگان نگاهبان دوزخ كه چون به آنان فرمان رسد: او را بگيريد و به زنجير كشيد سپس به آتش درافكنيد، به سرعت دستگيرش كنند و به او مهلت ندهند.»



اين كلمه فقط يک‌بار در قرآن يافته است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۵۶.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۶۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۸۴.    
۴. علق/سوره۹۶، آیات۱۷-۱۸.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۷.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۵۵۴.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۸۸.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۰۱.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۷۹.    
۱۱. صحیفه سجادیه، ترجمه انصاریان، دعای سوم، ص۴۷.    
۱۲. علق/سوره۹۶، آیه۱۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زبن»، ج۳، ص۱۵۶.    






جعبه ابزار