زبن (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَبْن (به فتح راء و سکون باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای
دفع است. این واژه فقط یکبار در
قرآن مجید ذکر شده است.
زَبْن به معنای دفع است. «زَبَنَُه زَبْناً: دفعهُ و صدمه»
(فَلْيَدْعُ نادِيَهُ • سَنَدْعُ الزَّبانِيَةَ) (سپس يارانش را صدا زند (تا ياريش كنند). ما هم بزودى مأموران دوزخ را صدا مى‌زنيم (تا او را به دوزخ افكنند)!)
مراد از زَبانيه مأموران آتش
جهنم است و شايد از اين جهت زَبانيه گفته شده كه انسان‌ها را به
آتش دفع و پر تاب می‌كنند واحد زَبانيه به نظر ابى عبيده زبنة و در عقيده كسائى زبنى و به قول اخفش زابن است.
يعنى «او اهل مجلس خود را بخواند ما نيز آتش‌بانان را خواهيم خواند.»
در
دعای سوم صحیفه سجادیه آمده :«
«فَصَلِّ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى ... الزَّبَانِيَةُ الَّذِينَ اذا قِيلَ لَهُمْ خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ ابْتَدَرُوهُ سِرَاعاً وَ لَمْ يَنْظُرُوهُ»؛
پس بر همه آنان درود فرست ... و بر فرشتگان نگاهبان دوزخ كه چون به آنان فرمان رسد: او را بگيريد و به زنجير كشيد سپس به آتش درافكنيد، به سرعت دستگيرش كنند و به او مهلت ندهند.»
اين كلمه فقط يكبار در قرآن يافته است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زبن»، ج۳، ص۱۵۶.
