• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اعتدال اجتماعی (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


رعایت اعتدال در رفتارهای اجتماعی سفارش لقمان به فرزندش است.


لزوم رعایت میانه روی در رفتارها و گفتارها و مناسبات اجتماعی: «واقصد فی مشیک واغضض من صوتک ان انکر الاصوات لصوت الحمیر : (پسرم!) در راه رفتن، اعتدال را رعایت کن؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای خران است.»
[۱] لقمان/سوره۳۱، آیه۱۹.    
برداشت بنا بر این احتمال است که آیه، شامل تمام اقوال و افعال بشود. .
[۲] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۶، ص۲۱۹.    
[۳] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۲۶۹.    


رعایت اعتدال در رفتارهای اجتماعی سفارش لقمان به فرزندش:
۱. «واذ قال لقمان لابنه وهو یعظه یا بنی لا تشر ک باللـه ان الشر ک لظلم عظیم: (به خاطر بیاور) هنگامی را که لقمان به فرزندش -در حالی که او را موعظه می‌کرد- گفت: «پسرم! چیزی را همتای خدا قرار مده که شرک، ظلم بزرگی است.» »
[۴] لقمان/سوره۳۱، آیه۱۳.    

۲. «واقصد فی مشیک واغضض من صوتک ان انکر الاصوات لصوت الحمیر : (پسرم! ) در راه رفتن، اعتدال را رعایت کن؛ از صدای خود بکاه (و هرگز فریاد مزن) که زشت‌ترین صداها صدای خران است.»
[۵] لقمان/سوره۳۱، آیه۱۹.    
آیه بعد دو برنامه دیگر اخلاقى را که جنبه اثباتى دارد - در برابر دو برنامه گذشته که جنبه نفى داشت - بیان کرده مى گوید:
۱. پسرم ! در راه رفتنت اعتدال را رعایت کن (و اقصد فى مشیک ).
۲. در سخن گفتنت نیز رعایت اعتدال نما و از صداى خود بکاه و فریاد مزن (و اغضض من صوتک ). در واقع در این دو آیه از دو صفت ، نهی ، و به دو صفت ، امر شده : نهی از خود برتربینى و خودپسندی که یکى سبب مى شود انسان نسبت به بندگان خدا تکبر کند، و دیگرى سبب مى شود که انسان خود را در حد کمال پندارد، و در نتیجه درهاى تکامل را بروى خود ببندد هر چند خود را با دیگرى مقایسه نکند.
گر چه این دو صفت غالبا تواءمند، و ریشه مشترک دارند ولى گاه از هم جدا مى شوند.
و امر به رعایت اعتدال در عمل و سخن ، زیرا تکیه روى اعتدال در راه رفتن یا آهنگ صدا در حقیقت به عنوان مثال است .
و براستى کسى که این صفات چهارگانه را دارد انسان موفق و خوشبخت و پیروزى است ، در میان مردم محبوب ، و در پیشگاه خدا عزیز است.
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۵۵.    
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان در ذیل آیه می فرماید: این تعبیر کنایه از اعتدال و میانه روى در مسیر زندگی است.
[۷] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۵، ص۴۴۰.    


۱. ↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۱۹.    
۲. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۶، ص۲۱۹.    
۳. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۵، ص۲۶۹.    
۴. ↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۱۳.    
۵. ↑ لقمان/سوره۳۱، آیه۱۹.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۷، ص۵۵.    
۷. ↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۵، ص۴۴۰.    


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۷، برگرفته از مقاله «اعتدال اجتماعی».    


رده‌های این صفحه : اعتدال | موضوعات قرآنی
جعبه ابزار