اطراد (علوم قرآنی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اطراد به ذکر اسامی پدران شخص ممدوح به ترتیب
اطلاق می‌شود.
«اطراد» یکی از اقسام اسلوب بدیعی
قرآن است که طی آن،
متکلم ، اسامی پدران شخص ممدوح را به ترتیب
تاریخ ولادت پشت سرهم می‌آورد؛ مانند:
کلام الهی از زبان
حضرت یوسف علیه‌السّلام (واتبعت ملة آبآئی ابراهیم واسحق ویعقوب)؛ "و آیین پدرانم
ابراهیم و
اسحاق و
یعقوب را پیروی نموده‌ام".
معمولا در این روش، از
پدر شروع می‌شود و تا جد اعلی به همین ترتیب نام می‌برند؛ ولی این
آیه برعکس از جد اعلی شروع و به پدر ختم کرده است. ابن ابی الاصبع در توجیه این امر می‌گوید: حضرت یوسف نخواسته است فقط نام‌های پدران خود را ذکر کند؛ بلکه با یاد آن‌ها می‌خواهد آیینشان را که خود نیز از آن تبعیت می‌کند بیان کند؛ لذا از صاحب
شریعت (حضرت ابراهیم) شروع می‌کند و سپس به ترتیب، کسانی که از او اخذ کرده‌اند را نام می‌برد. این روش در آیه ۱۳۳
بقره نیز تکرار شده است.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «اطراد».
