اِضْطِراب (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِضْطِراب (به کسر الف و طاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای تحرّک و موج زدن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در توصف خود و درباره فتنه‌ها و ... از این واژه استفاده نموده است.
اِضْطِراب به معنای تحرّک و موج زدن آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در
وصف خود فرموده است:
«انْدَمَجْتُ عَلَى مَكْنونِ عِلْم لَوْ بُحْتُ بِهِ لاَضْطَرَبْتُمُ اضْطِرابَ الاَْرْشِيَةِ.» «امّا من از علوم و حوادثى آگاهم كه اگر گويم همانند طناب‌ها در چاه‌هاى عميق به لرزه در آييد!»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره فتنه‌ها فرموده است:
«قَدِ اضْطَرَبَ مَعْقودُ الْحَبْلِ.» «و رشته‌هاى
سعادت و آيين واقعى كه محكم شده لرزان مى‌گردد.»
امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در
خطبه ۱۱۸ می‌فرمایند:
«فَإِذا فارَقْتُهُ اسْتَحارَ مَدارُها، وَ اضْطَرَبَ ثِفالُها.» «اگر من (در اين شرايط خاص) از مركز خود دور شوم، مدار همه كارها به هم مى‌ريزد و نتيجه آن دگرگون مى‌گردد.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مقام
موعظه فرمود:
«في مُدَّةِ الاَْجَلِ، وَ مُضْطَرَبِ الْمَهَلِ.» «و در
کسب نور الهى در مدّت زندگى تلاش و كوشش كنند.»
امام علی (علیه‌السلام) در
نامه ۵۳ می‌فرمایند:
«الْمُقِيمِ مِنْهُمْ، وَ الْمُضْطَرِبِ بِمالِهِ.» «بازرگانانى كه در شهر و يا ده هستند (و داراى مركز ثابت و تجارتخانه‌اند) و آنها كه سيّار و در گردشند.»
مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ضرب»، ج۲، ص۶۵۹.
