اسنان فرائض
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سنّ
چارپایان پرداختی به عنوان
زکات را اسنان فرائض گویند. از آن در باب زکات بحث شده است.
هر یک از
شتر،
گاو و
گوسفند که به عنوان زکات پرداخت می‌شود، از نظر سنّی، تحت این عنوان‌ها مندرج است:
بنت مخاض،
ابن مخاض،
بنت لبون،
ابن لبون،
حقّه،
جذع و
جذعه،
تبیع و
تبیعه و
مسنّه.
مثلاً در همین رابطه در
تحریرالوسیله آمده است: در (زکات) گاو - که گاومیش را هم شامل می‌شود - دو
نصاب است: «سی» و «چهل»، در هر «سی» تا یک تبیع یا تبیعه است. و در هر «چهل» تا، یک
مسنه. و در اینجا (نیز) باید تا جایی که ممکن است مطابقت را رعایت کند؛ پس در «سی» تا، یک تبیع یا تبیعه است و در «چهل» تا یک مسنه، و تا به شصت نرسد چیزی نیست؛ و همین که به شصت رسید وقتی سی تا سی تا، و یا چهل تا چهل تا، و یا هر دو با هم حساب شود، مطابق نشدن در اعداد اصلی تصوّر نمی‌شود. پس در شصت تا، با سی حساب می‌شود و دو تبیع پرداخت می‌گردد. و در هفتاد تا، با سی و چهل حساب می‌شود، پس یک تبیع و یک مسنه پرداخت می‌گردد. و در هشتاد تا، دو چهل تا حساب می‌شود و دو مسنه پرداخت می‌گردد. و در نود تا، سه تا سی تا حساب می‌شود و سه تبیع پرداخت می‌گردد. و در صد تا، دو سی تا و یک چهل تا حساب می‌شود و دو تبیع و یک مسنه پرداخت می‌گردد. و در صد و ده تا، دو چهل تا، و یک سی تا حساب می‌شود. و در صد و بیست تا، مخیّر است که چهار سی تا و یا سه چهل تا حساب کند.
در همین کتاب در معنای اصطلاحات مذکور از جمله مسنه آمده است: «بنت
المخاض: ما دخلت فی السنة الثانیة، و کذا التبیع و التبیعة، و بنت اللبون: ما دخلت فی الثالثة، و کذا المُسِنّة، و الحِقّة: ما دخلت فی الرابعة، و الجَذَعَة: ما دخلت فی الخامسة.»
«بنت
مخاض» شتر ماده‌ای است که در سال دوم داخل شده است. و همچنین است «تبیع» و «تبیعه» (که گوساله نر یا ماده‌ای است که در سال دوم داخل شده). و «بنت لبون» شتر ماده‌ای است که در سال سوم داخل شده. و همچنین است «مسنه» (
گوساله ماده‌ای است که در سال سوم داخل شده).
•
فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۵۱۹. •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
