اسرار نیت احرام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از
واجبات احرام «نیت» است.
نیت به معنای قصد و عزم بر انجام کار است و خطور آن در
قلب و یا ذکر آن بر زبان لازم نیست. از آنجا که
حج و
عمره از امور عبادی است، قصد و نیت انجام آن نیز از امور عبادی بوده و باید همراه با
قصد قربت و خالصانه انجام گیرد.
متعلق بیشتر
تکالیف الهی و احکام وجوبی، افعال مکلفان است (مانند حکم وجوب
نماز،
روزه،
زکات و). قرآن میفرماید: کتب علیکم الصیام، اقیموا الصلاة و اتواالزکوة.
اما حکم وجوبی حج در آیه شریفه لله علی الناس حج البیت متعلق حکم وجوبی و به عبارتی دیگر واجب و مامور به، قصد و نیت
مکلف قرار گرفته است. «حج» به معنای قصد است و «حج البیت»،
یعنی، قصد بیت. در آیه شریفه بر تمام مردم «قصد نیت» واجب شده و خداوند در عمل عبادی حج قصد خانهاش را طلب کرده است؛ هر چند این قصد آدابی دارد (مناسک) و باید
عزم بر زیارت بیت را مطابق آن انجام داد. اما اینکه عنوان قصدی متعلق وجوب قرار گرفته، بیانگر این امر قلبی و جایگاه رفیع آن در
مناسک حج است و وزنه حج به میزان وزنه قصد حجگزاران است آنان هرگونه که قصد کنند، همان طور نیز
حقیقت و باطنشان شکل میگیرد.
گر در نظرت گل گذرد گل باشی او گل بود و تو جزء خواهی تو اگر
وربلبل بی قرار بلبل باشی گر در نظرت گل گذرد گل باشی
قرآن میفرماید: لله علی الناس حج البیت؛ از تقدم جار و مجرور و از لام «لله» فهمیده میشود که این قصد، باید انحصاری و خالص برای
خداوند باشد. حج گزار در صورتی صادقانه قصد و عزم زیارت بیت میکند که جان او از قصد غیر خارج باشد.
با دو قبله در ره معبود نتوان زد قدم یا لقای دوست بگزین یا هوای خویشتن
البته در این خلوص هم باید قلب را از ریا دور ساخت و هم امور دیگری را مقصود برای
سفر قرار نداد.
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) میفرماید: «یاتی علی الناس زمان یحج اغنیاء امتی للنزهة و اوساطهم للتجارة و قراء هم للریاء و السمعه و فقراؤهم للمسئلة».
امام صادق(علیهالسّلام) فرمود: «الحج حجان حج لله و حج للناس».
خدا از
انسان قصد زیارت خانهاش را طلب میکند؛ اما نه هر نوع زیارتی که انسان بخواهد؛ بلکه این زیارت مناسک دارد. او میخواهد آن گونه که خودش
اراده میکند، خانهاش زیارت شود نه کمتر و نه بیشتر؛ لذا فرمود: لله علی الناس حج البیت من استطاع الیه سبیلا؛
یعنی، این قصد باید در ظرف خاص خود و با شرایط تعریف شده انجام پذیرد؛ نه آنکه قاصد خود انتخاب کند.
معاونت امور روحانیون، پیش درآمدی بر فرهنگ نامه اسرار و معارف حج، ج۱، ص۱۳۶، برگرفته از مقاله «اسرار نیت احرام».