• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استواء (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




اِسْتِواء (به کسر الف و سکون سین و کسر تاء) از واژگان قرآن کریم به معنای برابری است.



اِسْتِواء به معنای برابرى‌ است.


(قُلْ هَلْ‌ يَسْتَوِي‌ الْأَعْمى‌ وَ الْبَصِيرُ أَمْ هَلْ‌ تَسْتَوِي‌ الظُّلُماتُ وَ النُّورُ) (بگو: آيا نابينا و بينا يكسانند؟! يا ظلمت‌ها و نور برابرند؟!)
استواء چون با «على» متعدى شود معنى استقرار يافتن و بر قرار شدن می‌دهد مثل‌
(وَ قُضِيَ الْأَمْرُ وَ اسْتَوَتْ‌ عَلَى الْجُودِيِّ) «كار به پايان رسيد و کشتی بر کوه جودی نشست و در آن قرار گرفت.»
و مثل‌ (فَإِذَا اسْتَوَيْتَ‌ أَنْتَ وَ مَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ) «چون تو و يارانت در كشتى قرار يافتيد.»
على هذا معنى آيات‌ (ثُمَ‌ اسْتَوى‌ عَلَى الْعَرْشِ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ) و (الرَّحْمنُ عَلَى الْعَرْشِ‌ اسْتَوى‌) اين است كه «خدا در تخت حكومت و تدبير استقرار يافت.» و آن كنايه از تدبير و اداره امور عالم است چنانكه‌ «يُدَبِّرُ الْأَمْرَ» آن را توضيح می‌دهد.
و چون با «الى» متعدى گردد معنى توجه و قصد و رو كردن می‌دهد. در اقرب آمده: گويند هر كه از كارى فارغ شد و كار ديگرى قصد كرد گفته می‌شود «استوى له و اليه»
[۲۹] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

(ثُمَ‌ اسْتَوى‌ إِلَى السَّماءِ فَسَوَّاهُنَ‌ سَبْعَ سَماواتٍ) (سپس به آسمان پرداخت؛ و آن‌ها را به صورت هفت آسمان مرتّب نمود.)
(ثُمَ‌ اسْتَوى‌ إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ) (سپس به آفرينش آسمان پرداخت، در حالى كه بصورت دود بود.)
استوى در هر دو به معنى توجه و قصد است گاهى به معنى اعتدال و استقرار است مثل‌
(وَ لَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَ اسْتَوى‌ آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً) «چون موسی قوى شد و در زندگى استقرار يافت به او درک و علم داديم‌.»
(ذُو مِرَّةٍ فَاسْتَوى‌ • وَ هُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلى‌) ظاهرا مراد از استوى معتدل شدن جبرئیل و آمدن به صورت انسان متوسط است. يعنى «او نيرومند است پس معتدل شد در حاليكه در ناحيه بالاتر بود.»


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۳۵۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۳۹.    
۳. رعد/سوره۱۳، آیه۱۶.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۱.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۳۲۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۴۴۴.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۳۸.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۴۰.    
۹. هود/سوره۱۱، آیه۴۴.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۲۳۰.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۳۴۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۵۰.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۶۴.    
۱۴. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۲۸.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۰.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۴۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۶۶.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۴۵.    
۱۹. یونس/سوره۱۰، آیه۳.    
۲۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۱۰.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۱۰.    
۲۲. اِسْتَوی‌ََ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۳۶.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۵۵.    
۲۴. طه/سوره۲۰، آیه۵.    
۲۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۲۰.    
۲۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۶۶.    
۲۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۵.    
۲۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۷.    
۲۹. شرتونی، سعید، اقرب الموارد.
۳۰. بقره/سوره۲، آیه۲۹.    
۳۱. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵.    
۳۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۱۴.    
۳۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۷۵.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۳.    
۳۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۱۳.    
۳۶. فصلت/سوره۴۱، آیه۱۱.    
۳۷. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۷۷.    
۳۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۶۴.    
۳۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۵۳.    
۴۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۸.    
۴۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۱.    
۴۲. قصص/سوره۲۸، آیه۱۴.    
۴۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۶، ص۱۴.    
۴۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۶، ص۱۶.    
۴۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۸۱.    
۴۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۶۹.    
۴۷. نجم/سوره۵۳، آیات۶-۷.    
۴۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۷.    
۴۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۴۳.    
۵۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۲.    
۵۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۸۰.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سوی»، ج۳، ص۳۵۸.    






جعبه ابزار