استفاده از چشم (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خداوند نعمت
چشم را که به
انسان داده باید در راه خودش استفاده کند وگرنه در پیش خداوند مسئول می باشد.
استفاده نکردن مناسب از نعمت چشم، موجب مسئولیت انسان نزد خداوند میگردد.
ولا تقف ما لیس لک به علم ان السمع والبصر والفؤاد کل اولـئک کان عنه مسـولا. از آنچه به آن آگاهی نداری، پیروی مکن، چرا که
گوش و چشم و
دل، همه مسؤولند.
در پایان
آیه دلیل این
نهی را چنین بیان مىکند که: (گوش و چشم و دل همگى مسئولند) و در برابر کارهائى که انجام دادهاند از آنها سؤال مىشود (ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک کان عنه مسئولا).
این مسئولیتها به خاطر آن است که سخنانى را که انسان بدون
علم و
یقین مىگوید یا به این طریق است که از افراد غیر موثق شنیده، و یا مىگوید دیدهام در حالى که ندیده، و یا در
تفکر خود دچار قضاوتهاى بى ماخذ و بى پایهاى شده که با واقعیت منطبق نبوده است، به همین دلیل از چشم و گوش و فکر و عقل او سؤال مىشود که آیا واقعا شما به این مسائل
ایمان داشتید که شهادت دادید، یا
قضاوت کردید، یا به آن معتقد شدید و عمل خود را بر آن منطبق نمودید؟!
کسى خدمت
امام صادق علیه السلام رسید و عرض کرد من همسایگانى دارم که کنیزان خوانندهاى دارند، مىخوانند و مىنوازند، و من گاهى که براى قضاء حاجت (به دستشوئى) مىروم نشستن خود را طولانىتر مىکنم، تا نغمههاى آنها را بشنوم در حالى که براى چنین منظورى نرفتهام امام صادق (علیه السلام ) فرمود: مگر گفتار خداوند را نشنیده اى که مىفرماید: ان السمع و البصر و الفواد کل اولئک کان عنه مسئولا: (
گوش و چشم و قلب همگى مسئولند) او عرض کرد گویا هرگز این آیه را از هیچکس نه
عرب و نه
عجم نشنیده بودم و من اکنون این کار را ترک مىگویم و بدرگاه خدا
توبه مىکنم.
در بعضى از منابع
حدیث در ذیل این روایت مىخوانیم که
امام به او دستور داد برخیز و
غسل توبه کن و به مقدارى که مىتوانى
نماز بگذار چرا که کار بسیار بدى انجام مىدادى که اگر در آن حال مى مردى مسئولیت تو عظیم بود!
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۱۴، برگرفته از مقاله «استفاده از چشم»