• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

استخاره در فقه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



استخاره ، درخواست شناخت بهترين گزينه از خداوند ، هنگام تردید و دو دلى است.



درباره لزوم عمل بر طبق استخاره سه دیدگاه متفاوت وجود دارد.

۱.۱ - وجوب موافقت و حرمت مخالفت

اوامر و نواهی در باب استخاره اقتضای وجوب موافقت و حرمت مخالفت دارد.

۱.۲ - استحباب موافقت و کراهت مخالفت

اوامر و نواهی در این باب حداکثر بر استحباب موافقت و کراهت مخالفت دلالت دارد.

۱.۳ - ارشاد به مصالح و مفاسد

این‌گونه اوامر ونواهی برای ارشاد به مصالح و مفاسد است و بر الزام دلالت ندارد.
[۱] کشف‌الغطاء، ج‌۱، ص‌۲۶۲.
[۲] رسالة فی الاستخاره، ص‌۶۴.
[۳] منهاج الهدایه، ص‌۷۹.



مطابق برخی روایات نباید به نتیجه استخاره بدبین بود و باید به قضای الهی راضی بود، ازاین‌رو موافقت با استخاره امری مطلوب تلقی می‌شود.


درباره تکرار استخاره گفته‌اند: در صورتی که با مراعات شرایط، استخاره شود دلیلی برای تکرار آن نیست
[۵] منهاج الهدایه، ص‌۷۹.
و در صورت تکرار به اولین استخاره عمل شود، مگر آنکه اوضاع و شرایط تغییر کرده باشد.
[۷] رسالة فی الاستخاره، ص‌۲۹.



نکته پایانی اینکه دلیلی بر وکالت در استخاره وجود ندارد، زیرا در زمان ائمه (علیهم‌السلام) معمول نبوده است که یارانشان برای استخاره گرفتن به آنان مراجعه کنند
[۸] فتح الابواب، ص‌۲۸۱.
و در روایات استخاره نیز به استخاره خود افراد توصیه شده است؛ ولی احادیث فراوانی درباره دعا برای مؤمنان و برآوردن حاجاتشان وارد شده که پذیرش نیابت در استخاره برای مؤمنان می‌تواند از مصادیق آن‌باشد.
[۱۱] فتح الابواب، ص‌۲۸۱.



احکام القرآن، ابن‌العربی؛ احکام القرآن، جصاص؛ اخبار مکة و ماجاء فیها من الآثار؛ بحارالانوار؛ بلوغ الارب فی معرفة احوال العرب؛ تاریخ ادیان و مذاهب جهان؛ تاریخ تمدن، ویل‌دورانت؛ تاریخ الحضارات العام؛ تذکرة الفقهاء؛ تفسیر القرآن العظیم، ابن‌کثیر؛ تفسیر القمی؛ التفسیر الکبیر؛ تفسیر المراغی؛ تفسیر المنار؛ تهذیب‌الاحکام؛ جامع احادیث الشیعة فی احکام الشریعه؛ جامع‌البیان عن تأویل آی‌القرآن؛ جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام؛ حاشیة ردالمحتار علی الدرالمختار؛ الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره؛ دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی؛الذکری؛ الرسائل العشر؛ رسالة فی الاستخارة من القرآن المجید و الفرقان الحمید؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم؛ سنن‌ابن‌ماجه؛ سنن النسائی؛ صحیح البخاری؛ صحیفه سجادیه؛ صراط النجاة؛ العروة الوثقی؛ فتح الابواب بین ذوی الالباب و بین رب الارباب فی الاستخارات؛ قاعدة القرعه؛ الکافی؛ کتاب الاصنام؛ کتاب السرائر؛ کشف الاسرار؛ کشف الاسرار و عدة الابرار؛ کشف الغطاء عن مبهمات شریعة الغراء؛ کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال؛ لسان العرب؛ لغت‌نامه؛ مجمع‌البحرین؛ مجموعة الرسائل؛ المحاسن؛ المحبر؛ مختلف الشیعة فی احکام‌الشریعه؛ مستدرک الوسائل؛ المستطرف فی کل فن مستظرف؛ مصباح المتهجد؛ مصطلحات الفقه و معظم عناوینه الموضوعیه؛ المعتبر فی شرح المختصر؛ معجم المحاسن و المساوی؛ المغنی و الشرح الکبیر؛ المقنعه؛ مکارم الاخلاق؛ منتهی‌المطلب؛ من لا یحضره الفقیه؛ المنمق فی اخبار قریش؛ من وحی القرآن؛ مواهب الرحمن فی تفسیر القرآن، سبزواری؛ موسوعة الفقه الاسلامی؛ الموسوعة الفقهیة المیسره؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ المیسر و القداح؛ النهایة فی غریب‌الحدیث والاثر؛ نیل الاوطار من احادیث سیدالاخیار؛ وسائل‌الشیعه.


۱. کشف‌الغطاء، ج‌۱، ص‌۲۶۲.
۲. رسالة فی الاستخاره، ص‌۶۴.
۳. منهاج الهدایه، ص‌۷۹.
۴. وسائل الشیعه، ج‌۸، ص‌۷۹‌-۸۱.    
۵. منهاج الهدایه، ص‌۷۹.
۶. صراط النجاه، ج‌۲، ص‌۴۱۹.    
۷. رسالة فی الاستخاره، ص‌۲۹.
۸. فتح الابواب، ص‌۲۸۱.
۹. بحارالانوار، ج‌۸۸، ص‌۲۸۵.    
۱۰. الحدائق، ج‌۱۰، ص‌۵۳۲.    
۱۱. فتح الابواب، ص‌۲۸۱.



دائرة‌المعارف قرآن کریم، مقاله استخاره.    



جعبه ابزار