اساس (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
أَساس (به فتح الف) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای پایه و اصل می‌باشد و در بیان نورانی
حضرت امیر (علیه‌السلام)،
اهل بیت (صلوات‌اللّه‌علیهم) با همین کلمه معرفی شده‌اند.
أَساس عبارت است از پایه و اصل.
امام علی (علیه‌السلام) در رابطه با آل محمد (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده‌اند: «لا یقاس بآل محمد (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) من هذه الامة احد... هم اساس الدین و عماد الیقین الیهم یفیء الغالی و بهم یلحق التّالی و لهم خصائص حق الولایة و فیهم الوصیة و الوراثة؛
هیچ کس از این امت با
آل محمد (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) مقایسه و سنجیده نمی‌شود، آنها اساس و پایۀ دین و ستون یقین‌اند، آدم غالی به آنها بر می‌گردد و عقب مانده به آنها لا حق می‌شود خصوصیت‌ها و برجستگی‌های حق ولایت برای آن‌هاست. وصی و وارث رسول (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) آنها هستند.» تعبیر عجیبی است از اهل بیت (صلوات‌اللّه‌علیهم) است.
جمع اساس، آساس است. چنان‌که آن حضرت (علیه‌السلام) دربارۀ
دین اسلام، فرموده: «فهو دعائم اساخ فی الحق اسناخها و ثبّت لها آساسها؛
اسلام ستون‌هایی است که
خداوند پایه‌های آنها را در حق ثابت کرده و اساس‌های آنها را استوار فرموده است.»
«ساخ» یعنی در شیء نرمی فرو رفت «اسناخ» به معنی اصول و ریشه‌هاست.
در بعضی نسخ نهج البلاغه، به جای اساس «اسس» نقل شده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اساس»، ص۵۰.
