• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ارز - به فتح الف و راء (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




ارز یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای انقباض و جمع شدن است. امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در مواردی نظیر: وصف گمراهان، توصیه به اطاعت از امام، و ... از این کلمه استفاده نموده است.



ارز به معنای انقباض، جمع شدن و در جا ماندن، آمده است. «ارز، یارز: انقبض و ثبت.»


امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) دربارۀ گمراهان فرموده است: «قد خاضوا بحار الفتن و اخذوا بالبدع دون السنّن و ارز المؤمنون و نطق الضالّون المکذّبون؛ یعنی: مؤمنان ساکت ماندند و گمراهان و تکذیب کنندگان حق، به سخن در آمدند.»

۲.۱ - توصیه به اطاعت از امام

امام (علیه‌السلام) به یاران خویش، در اطاعت امر امام فرمود: «و الله لتفعلن او لینقلن الله عنکم سلطان الاسلام ثمّ لا ینقله الیکم ابدا حتّی یارز الامر الی غیرکم؛ به خدا قسم باید اطاعت امر امام کنید و گرنه خدا حکومت اسلامی را از شما سلب می‌کند و ابداً به شما انتقال نمی‌دهد؛ تا کار حکومت به غیر شما جمع شود.»

۲.۲ - ستون‌های زمین

و در رابطه با کوه‌ها فرموده: «و جعلها للارض عمادا و ارّزها فیها اوتادا؛ کوه‌ها را برای زمین ستون‌ها گردانید و آنها را به شکل میخ‌ها در زمین ثابت نمود.» این سخن حاکی از رفتن ریشۀ کوه‌ها در زمین است.
• این کلمه فقط سه بار در «نهج البلاغه» یافت شده است.


۱. ابن سیده، المحکم والمحیط الأعظم، ج۹، ص۷۷، بیروت، دارالکتب العلمیّة، بی‌تا.    
۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۱۵، خطبه۱۵۴.    
۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۴، خطبه۱۶۹.    
۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۲۸، خطبه۲۱۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ارز»، ص۳۸.    






جعبه ابزار