• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ادلهمام (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: ظلمت.


ادْلِهْمَام (به کسر الف و سکون دال) از واژگان نهج البلاغه به معنای شدت يافتن ظلمت است. این کلمه فقط یک بار در نهج‌ البلاغه آمده است.



ادْلِهْمَام: به معنای شدت يافتن ظلمت است. «ادْلَهمَّ‌ الظلامُ‌ ادْلِهْمَاماً: كثف و الليلُ‌: اشتدَّ ظلامهُ‌»


حضرت علی (علیه‌السلام) درباره آسمان فرموده: «جَعَلَ نُجُومَهَا أَعْلاَماً يَسْتَدِلُّ بِهَا الْحَيْرَانُ فِي مُخْتَلِفِ فِجَاجِ الاَْقْطَارِ، لَمْ يَمْنَعْ ضَوْءَ نُورِهَا ادْلِهْمَامُ سُجُفِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ» «خداوند ستارگان آسمان را علامت‌هایى قرار داده كه آدم گمشده در راه‌هاى اقطار زمين با آن‌ها راه پيدا مى‌كند.» (شرح‌های خطبه: ) در قرآن آمده (وَ عَلاماتٍ وَ بِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ) (و نيز علاماتى قرار داد؛ و شب هنگام به وسيله ستارگان راه خود را مى‌يابند.) سياهى پرده‌هاى شب تاريک، مانع نور ستارگان نيست. «سجف» بر وزن عنق جمع سجاف بر وزن كتاب به معنى پرده است.


این کلمه فقط یک بار در نهج‌ البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۹۱.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۶۳.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۲۳۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه ۱۸۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۲۶، خطبه ۱۷۰.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۶۱، خطبه ۱۸۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۵، خطبه ۱۸۲.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۷، ص۴۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۰۹.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۸۵.    
۱۳. نحل/سوره۱۶، آیه۱۶.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۶۹.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۱۷.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۳۲۰.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۴۵.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۲۳۸.    
۱۹. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه ۱۸۲.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ادلهمام»، ج۱، ص۳۹۱.    






جعبه ابزار