• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

أَدات (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: آلت.


أَدات یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای آلت است.
در بیان نورانی حضرت امیر (علیه‌السلام) نیز به‌همین معنی به‌کار رفته است.



واژه‌ أَدات در بیان امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) به‌معنای آلت به کار رفته است.
جمع اداة، ادوات است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - بِأَداة - خطبه ۱۵۲ (وصف خدا)

آن‌جا که در وصف خدا فرموده:
«وَ الْخالِقُ لا بِمَعْنَى حَرَكَة وَ نَصَب، وَ السَّميعُ لا بِأَداة
«خدا آفریننده است نه بدان معنی که دستی حرکت دهد و رنجی ببیند، شنواست نه با آلتی مانند: گوش انسان.»

۲.۲ - أَدَوات - خطبه ۱۸۲ (حق تعالی)

درباره حق تعالى فرموده:
«الَّذي كَلَّمَ موسى تَكْليماً، وَ أَراهُ مِنْ آياتِهِ عَظيماً، بِلا جَوارِحَ وَ لا أَدَوات، وَ لا نُطْق وَ لا لَهَوات.»
«خدایی که با موسی (علیه‌السلام) سخن گفت و از آیات عظیم خویش به او نشان داد، بدون اعضاء و بدون اسباب‌ها و بدون تکلم با زبان و بدون زبان کوچک که در حلق است.» «لهوات» جمع «لهاة» و آن زبان کوچک در حلق است.



مواردی از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۲۴.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۲۶، خطبه ۱۵۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۵۳، خطبه ۱۴۸.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۱۲، خطبه ۱۵۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۲۲.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۱۹    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۲۰.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۴۱.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۷۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۱۴۷.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۰۸، خطبه ۱۸۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۱۷۰.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۶۲، خطبه ۱۸۲.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۵، خطبه ۱۸۲.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۰.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۷.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۵۲.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۰۰.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۹۰.    
۲۱. حمیدی، ابن أبی نصر، تفسیر غریب ما فی الصحیحین البخاری ومسلم، ج۱، ص۲۴۵، تحقیق:زبیدة محمد سعید عبد العزیز، قاهره، مکتبة السنة، چ اول، ۱۴۱۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ادات»، ص۳۵.    






جعبه ابزار