بسیار واضح است که انسان باید برخوردها و رفتارهای خود را بر اساس اصولمبانیانسان شناسی الهی که مشتمل بر تعهد نسبت به خود، دیگران، خدا، طبیعتواحکامدینی است، تنظیم نماید و به آن ملتزموپای بند باشد.
افزون بر آن رفتارهای عمومی اخلاقی، در هر جامعه، افراد به لحاظ موقعیتوجایگاه خاصّ خانوادگی، شغلی، تحصیلیو... باید به الزاماتوقوانینو ضوابط دیگری نیز ملتزم وپای بند باشند.
طلبه ای را در نظر بگیرید که وارد حوزه شده است و می خواهد درس بخواند و از تمام لحظات زندگی اش برای ترقیوتعالی خود بهره جوید و از جهت علمی و عملی پیشرفت لازم و شایسته را داشته باشد و از همه مهم تر، در امور معنویواخلاقیتقید بیشتری را در خود بوجود آورد. این طلبه به خاطر این جایگاه خاصّ وانتظاراتی که جامعه از او دارد، باید علاوه بر رعایت اخلاق عمومی جامعه، روحیات، حالات و رفتارهای دیگری نیز داشته باشد؛ لذا هیچ گاه از او توقعوانتظار ندارند که در حال راه رفتن درخیابانساندویچ بخورد؛ البته ممکن است چنین انتظاری را از یک پزشکو یک مسئول نیز نداشته باشند.
مجموعه ی بایدهای رفتاری ای که گروه و قشری خاص به خاطر قرار گرفتن در آن جایگاه باید به آن پای بند شوند اخلاق آن گروه وقشر خاصّ را شکل می دهدکه به اصطلاح به آن اخلاق صنفی می گویند.
به رفتارهایی گویند که مدیر باید در بخش کلان و خرد، نسبت به مجموعه خود اعمال کند تا در چرخش اداره ی امور مجموعه ی خود با مشکل و معضلی مواجه نگردد؛ لذا رفتارهایی از قبیل: برخورد دوستانه با زیر مجموعه ی خود، ارتباط عاطفی با آنان در حدّ امکان، ایجاد انگیزه برای کار کردن، تشویقوسرکشی به آنها، حل مشکلات اقتصادی و مالی آنها، حل مشکلات خانوادگی، توجّه به انتقادهای سازندهای که از طرف زیر مجموعه ارائه می گردد و حتی تشویق کردن آنان برای طرح این نوع انتقادهای سازنده و... از اموری است که یک مدیر موفق باید بدان توجّه نماید.
به رفتارها و کردارهایی گویند که یک سیاستمدار باید در حوزه ی سیاست بدان پای بند باشد. در برخوردهای سیاسی، چالش های سیاسی و اختلافات طبیعی بین احزاب، گروه ها و جناح ها، نوع برخورد واخلاقو رفتار هم باید به گونه ای باشد که جامعه را تشنج، هرج و مرجواختلافوتفرقه نکشاند. در عین این که ممکن است با هم اختلاف کلان وسلیقهایدر روش ها، رویکردهاوراهکارها داشته باشند، ولی باید سعی کنند همدیگر را درک و تحمّل و احترام نمایند.چنین برخورد سزاوارانه می تواند درتوسعه ی سیاسیجامعه یدین دارو حلّ مسائل بزرگ سیاسی نقش بسیار مثبتی ایفا کند؛ اما اگر در این حوزه، نوع رفتارها نسبت به همدیگر تخریبی باشد، به گونه ای که برای کنار زدن رقیب از هیچ حیلهومکری کوتاهی نکنند، بی شک جامعه به بحران سیاسی مبتلا خواهد شد. متأسفانه یکی از مشکلات دامن گیر بعضی از سیاست مداران، در این نظام مبتنی بر ارزش های اخلاقی و دینی، همین است.
چه مانعی دارد در عین این که با یکدیگر اختلافسلیقه دارند با هم ارتباط عاطفی و برخورد دین محورانه داشته باشند، لازم است به این نکته توجّه شود که هیچ کس نمی تواند رأیونظر خود را مصونومحفوظ از خطاواشتباه بداند؛ از این رو احتمال می رود که دردیدگاهونگاه خود تا حدی اشتباه کرده باشد. همین نگاه باعث می شود به فکروتأمل فرو رود، نظر و دیدگاه طرف مقابل را نیز کارشناسانه و منصفانه و عالمانه ارزیابی کند ودر صورت نپذیرفتن آن، بدون این که حالت تخریبی نسبت به رقیب داشته باشد، لااقل آن را تحمّل کند.
از جمله اموری که دراخلاقاقتصاددر همه ی بخش ها باید به آن توجّه خاص شود، مبازره با اسراف، تبذیر، اترافو مانند آنهاست؛ یعنی کسانی که نسبت به اموال خود و دیگران بی قیدند ودرتولیدومصرف، به هیچ اصولی پای بند نیستند جامعه را با بحران اقتصادی مواجه خواهند نمود؛ لذا توجّه به اخلاقدرحوزه یاقتصاد، چه در بخش نظر و چه در بخش عمل از اهمیت ویژه ای برخوردار است.