احکام و شرایط امان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
این نوشتار در مورد
احکام و
شرایط عقد امان در
ازمنه و
اماکن مختلف میباشد.
اصل و قاعده اوّلیه در
امان جواز و
اباحه است که آیه «واِن اَحَدٌ مِنَ المُشرِکینَ استَجارَکَ فَاَجِرهُ حَتّی یَسمَعَ کَلمَ اللّه»
بر آن دلالت دارد
اما به مقتضای
شرایط و مصالح
حکم تکلیفی آن تفاوت میکند به این بیان که گاه این عمل
واجب میگردد و آن اختصاص به مواردی دارد که ترک
امان مفسدهای برای
مسلمانان در پی داشته باشد یا
کافر محارب درصدد تحقیق باشد و بخواهد پیام
اسلام را بشنود و گاه حرام میگردد مانند موردی که
امان دادن کافر ضرری برای مسلمانان در پی داشته باشد و گاه نیز
مستحب یا
مکروه است.
در
عقد امان شرائطی معتبر است که برخی مربوط به
امان دهنده و برخی مربوط به
امان داده شده است
امان دهنده به اتفاق سه
شرط معتبر است:
اسلام،
اختیار و
عقل ، بنابراین،
امان دادن
کافر معتصم (
ذمّی،
معاهد و...) به کافران دیگر صحیح نیست، مگر آنکه از طرف مسلمان وکیل باشد و
امان از سوی مسلمان از هر
فرقهای که باشد صحیح است
؛ به نظر اغلب فقیهان
اَمان دادن
حرّ و مملوک،
کودک بالغ مشروع است. بنابر اتفاق
فقها،
امان دادن زن مشروع است و ماجرای امّهانی که در فتح مکه به کافری پناه داد و مورد تأیید پیامبر قرار گرفت، گواه صدق این مدعاست.
همچنین زینب
دختر پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) به
شوهر مشرک خود ابوالعاص
پناه داد و پیامبر آن را پذیرفت.
بر پایه
روایات، کودک اگر طاقت
جنگ دارد امانش نسبت به کافر پذیرفته است، زیرا او نیز از جنگجویان به شمار میآید و میتواند داخل در گروه حمایت کنندگان باشد
شروطی نیز در کافری که به او
امان داده میشود معتبر است، از جمله اینکه مفسدهای برای مسلمانان بر
امان مترتب نباشد
، بلکه برخی وجود مصلحت را شرط کردهاند
، بنابراین اگر
امان منجر به جاسوسی کافر شود، مشروع نخواهد بود.
گروهی از
فقها در تحقق
امان، استیمان و درخواست کافر را
شرط دانستهاند
؛ ولی برخی مانند
صاحب جواهر در مشروعیت آن، درخواست کافر را لازم نمیدانند
و در کافر مستأمن فرقی میان
حرّ و
عبد،
بالغ و غیر بالغ، و
زن و
مرد نیست.
دائرةالمعارف قرآن کریم برگرفته از مقاله امان.