احکام برده (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
فقه اسلامی احکام بسیاری درباره
برده و
برده‌داری بیان شده است و این حاکی از رواج برده‌داری در جامعه صدر
اسلام دارد.
... و لایبدین زینتهن الا... او ما ملکت‌ایمـنهن...
«و به زنان با ایمان بگو چشم‌های خود را (از نگاه هوس آلود) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند، و
زینت خود را جز آن مقدار که ظاهر است آشکار ننمایند، و (اطراف) روسری‌های خود را بر
سینه خود افکنند (تا
گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان یا پدرانشان یا
پدر شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران همسرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم کیششان یا بردگانشان (کنیزانشان) یا افراد سفیه که تمایلی به
زن ندارند یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند، آنها هنگام راه رفتن پای‌های خود را به
زمین نزنند تا زینت پنهانیشان دانسته شود. (و صدای خلخال که بر پا دارند به
گوش رسد) و همگی به سوی خدا بازگردید ای مؤمنان تا
رستگار شوید».
در کتاب
کافی در شاءن نزول نخستین
آیه از آیات فوق از
امام باقر علیه‌السّلام چنین نقل شده است که جوانی از انصار در مسیر خود با زنی روبرو شد - و در آنروز زنان مقنعه خود را در پشت گوش‌ها قرار می‌دادند - (و طبعا گردن و مقداری از سینه آنها نمایان می‌شد) چهره آن
زن نظر آن
جوان را به خود جلب کرد و
چشم خود را به او دوخت هنگامی که زن گذشت جوان همچنان با چشمان خود او را بدرقه می‌کرد در حالی که راه خود را ادامه می‌داد تا اینکه وارد کوچه تنگی شد و باز همچنان به پشت سر خود نگاه می‌کرد ناگهان صورتش به دیوار خورد و تیزی استخوان یا قطعه شیشه‌ای که در دیوار بود صورتش را شکافت! هنگامی که زن گذشت جوان به خود آمد و دید
خون از صورتش جاری است و به لباس و سینه‌اش ریخته! (سخت ناراحت شد) با خود گفت به خدا سوگند من خدمت
پیامبر می‌روم و این ماجرا را بازگو می‌کنم، هنگامی که چشم رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به او افتاد فرمود چه شده است؟
و جوان ماجرا را نقل کرد، در این هنگام
جبرئیل،
پیک وحی خدا نازل شد و آیه فوق را آورد (قل للمؤ منین یغضوا من ابصارهم...).
یـایها الذین ءامنوا لیستـذنکم الذین ملکت ایمـنکم... ثلـث مرت من قبل صلوة الفجر وحین تضعون ثیابکم من الظهیرة ومن بعد صلوة العشاء ثلـث عورت لکم...
ای کسانی که
ایمان آورده‌اید باید بردگان شما و همچنین کودکانتان که به
حد بلوغ نرسیده‌اند در سه
وقت از شما
اجازه بگیرند: قبل از
نماز فجر، و در نیمروز هنگامی که لباس‌های (معمولی) خود را بیرون می‌آورید، و بعد از
نماز عشاء، این سه وقت خصوصی برای شما است، اما بعد از این سه وقت گناهی بر شما و بر آنها نیست (که بدون اذن وارد شوند) و بر گرد یکدیگر
طواف کنید (و با صفا و صمیمیت به یکدیگر خدمت نمائید) اینگونه خداوند آیات را برای شما تبیین می‌کند و خداوند عالم و
حکیم است.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۹۳، برگرفته از مقاله «احکام برده».
