احمد بن علی نسائی (مقاله‌دوم)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
احمد بن شعیب نسایی (
۲۱۵-
۳۰۳ق)،
محدث،
قاضی، مؤلف و
فقیه شافعی‌مذهب در
قرن سوم و چهارم هجری قمری بود.
وی کتابی در فضیلت
امیر المومنین امام علی (علیه‌السلام) نوشته است که سبب شده برخی او را
شیعه بدانند.
ابوعبدالرحمان احمد بن شعیب بن علی بن سنان نسایی خراسانی، در سال ۲۱۵ هجری در شهر نسا از
خراسان به دنیا آمد.
برخی ولادت او را در سال
۲۲۵ هجری ذکر کرده‌اند.
در پانزده سالگی برای آموختن معارف حدیثی کوچ کرد
رجال نویسان
اهل سنّت او را از فقهای بزرگ
مصر در زمان خود، آشنا به
حدیث و
رجال، محدثی
ثقه، قاضی مصر
و فقیه شافعی به شمار آورده‌اند
نسائی از
قُتیبه،
اسحاق بن راهویه،
هشام بن عمار،
محمد مروزی،
سوید بن نصر و
اباکریب حدیث فرا گرفت و پس از سال
۲۴۰ هجری نیز در خراسان،
عراق،
شام،
مصر،
حجاز و جزیره حدیث شنید و سرانجام در مصر ساکن شد.
ابوبشر دولابی،
ابوعلی حسین نیشابوری،
حمزة بن محمد کنانی،
ابوبکر احمد بن شنی و
ابوالقاسم طبرانی از او روایت کرده‌اند.
نسائی را جزء فقهای شافعی شمرده‌اند و برخی او را شیعه دانسته‌اند.
علت گمان دیگران به تشیع او، کتابی است که در فضایل امیرمؤمنان، علی (علیه‌السّلام) نوشت.
نسایی در سفر به شام، هنگام مشاهده دشمنی شامیان با آن حضرت، کوشید با نوشتن کتابی، نظر آنان را تغییر دهد؛ اما مردم شام از او خواستند کتابی نیز در فضایل
معاویه بنویسد. نسایی گفت: فضیلتی نمی‌شناسد؛ جز حدیث «اللهم لا تشبع بطنه»؛ ازاین رو شامیان بر او شوریدند و او را به شدت کتک زده و از
مسجد بیرون کردند. نسایی ناچار به شهر رمله
فلسطین رفت و سال ۳۰۳ هجری بر اثر آن کتک‌ها از دنیا رفت.
برخی درگذشت او را
مکه و خاک سپاری وی را بین
صفا و مروه ذکر کرده‌اند.
نسائئ تالیفات فراوانی دارد که عبارت‌اند از:
• السنن الکبری؛ • السنن الصغری؛ • خصائص امیرالمؤمنین علی علیه السلام؛ • فضائل الصحابه؛
• مسند علی بن ابی طالب علیه السلام؛ • المناسک؛ • الضعفاء و المتروکین؛ • جمع مسند مالک بن انس؛
الجمعه؛ • اغراب شعبه علی سفیان و سفیان علی شعبه فی الحدیث؛ • المجتبی فی مختصر السنن الکبری.
(دیگر منابع:
).
• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «احمد نسایی»، ج۲، ص۱۲۸.
