• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اجر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




أَجْر (به فتح همزه و سکون جیم) از واژگان قرآن کریم به معنای ثواب و پاداش است. این کلمه با سائر مشتقات آن ۱۱۰ بار در قرآن کریم آمده است.



اَجْر یعنی مزد، ثواب و پاداش که در مقابل عمل نیک به انسان می‌رسد.
اجیر به معنای کسی‌ که در مقابل مزد کار می‌کند.


استیجار به مزدوری گرفتن در قرآن مجید به ثواب آخرت و دنیا هر دو اطلاق شده است‌ («وَ لَاَجْرُ الْآخِرَةِ اَکْبَرُ») («وَ آتَیْناهُ‌ اَجْرَهُ‌ فِی الدُّنْیا»). و نیز به مهریّه زنان اجر گفته شده‌ است.(«وَ آتُوهُنَ‌ اُجُورَهُنَ‌ بِالْمَعْرُوفِ»).
راغب در مفردات تصریح می‌کند که: اجر فقط در مزد عمل خوب گفته می‌شود بر خلاف جزاء که در عمل خوب و بد هر دو استعمال می‌شود. ناگفته نماند در تمام قرآن کریم، اجر در مقابل عمل نیک استعمال شده حتی در آیه‌ («فَلَمَّا جاءَ السَّحَرَةُ قالُوا لِفِرْعَوْنَ اَ اِنَّ لَنا لَاَجْراً») زیرا که ساحران عمل خویش را آن وقت خوب می‌دانستند در آیه‌ (کُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ اِنَّما تُوَفَّوْنَ‌ اُجُورَکُمْ‌) به نظر می‌آید مراد از اجور اعمّ باشد مجمع البیان در تفسیر آیه می‌گوید:
به جزای اعمالتان می‌رسید خیر باشد خیر، شرّ باشد شرّ، در تفسیر بیضاوی و کشّاف نیز شامل جزاء اعمال نیک و بد دانسته‌اند.
اما نمی‌شود این آیه را از قاعده کلّی که راغب تصریح کرده مستثنی دانست، مخصوصا که در قرآن فقط در یک‌جاست. بنظر می‌آید که: مراد از آیه شریفه تشویق باشد که: کار خوب کنید زیرا پاداش آنرا فقط در قیامت تمام و کامل خواهید دید و هیچ مانعی از این معنی به نظر نمی‌رسد.


کلمه اَجْر با سائر صیغ آن ۱۱۰ بار در قرآن آمده است.


۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص.    
۲. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اجر»، ج۱، ص۲۵.    
۳. نحل/سوره۱۶، آیه۴۱.    
۴. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۷.    
۵. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۶. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۱۱.    
۷. شعراء/سوره۲۶، آیه۴۱.    
۸. آل عمران/سوره۳، آیه۱۸۵.    
۹. بیضاوی، عبدالله بن عمر، تفسیر بیضاوی، ج۲، ص۹۵.    
۱۰. زمخشری، جارالله، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۴، ص۸۱۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «اجر»، ج۱، ص۲۵.    






جعبه ابزار