ابوالخیر اشبیلی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«ابوالخیر اشبیلی»، ملقب به شجار، از دانشمندان برجسته در کشاورزی است. وی در اشبیلیه به
دنیا آمد.
از سرگذشت او اطلاعی در دست نیست، همین اندازه میدانیم که در اواخر
سده ۵ ق (۱۱ م) ضمن گردشهای علمی خویش در جنگلها، باغها و مزارع الشرف (منطقهای در اشبیلیه)، با ابوعمر احمد بن محمد حجاج،
گیاه شناس و مؤلف اشبیلی، آشنا شده و در ۴۹۴ ق (۱۱۰۰ م) نزد پزشک اشبیلی، ابوالحسن شهاب معیطی درس میخوانده است.
اثر او که بعدها عنوان «الفلاحه» یافت، یکی از مآخذ کتاب «
الفلاحه »
ابن عوام بوده است. مقالات او و معاصرانش ابن فاضل اندلسی، ابن حجاج اشبیلی، ابن وافد لخمی و ابن بصال، نخستین مقالاتی بود که در اسپانیا درباره کشاورزی نوشته میشد.
۱. کتاب مشهور او الفلاحه، اثری است علمی و مبتنی بر تجربه و مشاهدات شخصی
ابوالخیر درباره رستنیهای بیشههای الشرف، گرچه مانند نوشتههای کهنتر درباره کشاورزی مطالب عامیانه و خرافی نیز دارد. کتاب مزبور مشتمل بر این مطالب است: ملاحظات کلی درباره گیاهان و انواع گوناگون آنها، نحوه درختکاری،
زمان مناسب برای کاشت و رشد و باروری هر
گیاه ، آفات گیاهی، طرز تکثیر گیاهان و دانهها، اطلاعاتی درباره
زنبور عسل و جانوران خانگی و
جانوران وحشی و موذی.
۲.
عمدة الطبیب فی معرفة النبات .
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.