• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابن باقلانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


دیگر کاربردها: احمد بن حسن بغدادی (ابهام‌زدایی).


احمد بن حسن بغدادی (۴۰۶-۴۸۸ق) مشهور به ابن باقلانی (باقلاوی) از حافظان و محدثان حدیث بغداد در قرن پنجم هجری قمری بود. وی، بزرگان عصر خویش را جرح و تعدیل می‌کرد، لذا او را یحیی بن معین عصر خویش می‌دانستند.


ابوالفضل احمد بن حسن بن احمد بن خیرون بغدادی مشهور به ابن باقلانی (باقلاوی)، در ۲۷ جمادی الآخر
[۱] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
سال ۴۰۶ یا ۴۰۴ق متولد شد.
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۶.    

او از حافظان حدیث و محدثان بغداد به شمار می‌رفت.
[۳] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۲۵۰.
احادیث بسیاری شنیده و آنها را به رشته تحریر درآورد و به روایات شناخت کامل داشت.
[۴] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    


ابن باقلانی از افرادی مانند ابوبکر برقانی، ابوعلی بن شاذان، ابوالقاسم حُرْفی و دیگران حدیث شنید و از محمد غوری، ابن زرقویه و دیگران اجازه روایت گرفت. برخی از بزرگان نیز تنها به او اجازه روایت داده بودند.
او روایات خود را نزد ابوالعلاء واسطی و علی بن طلحه قرائت می‌نمود؛ چنان که پسر برادرش محمد بن عبدالملک بن خیرون و ابوعلی صدفی نزد او قرائت کردند و ابوعامر عبدری، عبدالوهاب انماطی
[۵] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۱ ۲۳۲.    
و خطیب بغدادی از جمله کسانی هستند که از او روایت کرده‌اند. او فردی مورد اعتماد بود
[۶] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
و خطیب بغدادی به او اجازه داد بر کتاب تاریخ بغداد حاشیه بزند.
[۷] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۶.    


ابن بغدادی بزرگان عصر خویش را جرح و تعدیل می‌کرد؛ لذا او را یحیی بن معین عصر خویش می‌دانستند.
[۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۲.    

ابن باقلانی زادروز و درگذشت بزرگان را از سال ۴۰۶ق تا زمانی که زنده بود جمع آوری کرد و آنچه نقل می‌کرد از استحکام خوبی برخوردار بود.
[۹] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۱۹۸.    

او نزد ابوعبداللّه دامغانی فردی امین بود و سرپرستی امور خزانه غلات را به عهده داشت.
[۱۰] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    

ابن باقلانی هزار جزء از ابوعلی بن شاذان نوشت.
[۱۱] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۲.    


از اثار ابن باقلانی کتاب الفوائد العوالی و الاحادیث و الغرائب است.
[۱۲] کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۴۴.


سرانجام احمد بن حسن بغدادی معروف به ابن باقلانی در چهاردهم ماه رجب سال ۴۸۸ق در بغداد درگذشت و در مقبره باب حرب دفن شد.
[۱۳] ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۹.    
(دیگر منابع:
[۱۴] ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۳۹۸.    
[۱۵] ذهبی، محمد بن احمد، المعین فی طبقات المحدثین، ص۱۴۲.    
[۱۶] ذهبی، شمس الدین محمد، تذکرة الحفّاظ، ج۴، ص۶.    
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۷.    
[۱۸] ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۵۵.    
[۱۹] ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة، ج۱، ص۴۶.    
[۲۰] ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ۳۷۹.    
[۲۱] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۶، ص۱۴۸.    
[۲۲] ذهبی، محمد بن احمد، الاعلام بوفیات الاعلام، ج۱، ص۳۲۳.
[۲۳] یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۱۲.    
[۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۲۲۷.    
)

۱. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۶.    
۳. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۲۵۰.
۴. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۱ ۲۳۲.    
۶. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۹، ص۱۰۶.    
۸. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۲.    
۹. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۱۹۸.    
۱۰. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۸.    
۱۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۳۳، ص۲۳۲.    
۱۲. ↑ کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۴۴.
۱۳. ↑ ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۷، ص۱۹.    
۱۴. ↑ ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج۸، ص۳۹۸.    
۱۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، المعین فی طبقات المحدثین، ص۱۴۲.    
۱۶. ↑ ذهبی، شمس الدین محمد، تذکرة الحفّاظ، ج۴، ص۶.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۲، ص۳۵۷.    
۱۸. ↑ ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، لسان المیزان، ج۱، ص۱۵۵.    
۱۹. ↑ ابن جزری، محمد بن محمد، غایة النهایة، ج۱، ص۴۶.    
۲۰. ↑ ابن عماد حنبلی، عبدالحی، شذرات الذهب، ج۵، ۳۷۹.    
۲۱. ↑ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۶، ص۱۴۸.    
۲۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، الاعلام بوفیات الاعلام، ج۱، ص۳۲۳.
۲۳. ↑ یافعی، عبدالله بن اسعد، مرآة الجنان، ج۳، ص۱۱۲.    
۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، میزان الاعتدال، ج۱، ص۲۲۷.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن بغدادی»، ج۳، ص۴۶.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 488 (قمری) | زادگان سال 406 (قمری) | شخصیت‌های قرن 5 (قمری) | مؤلفان قرن 5 (قمری) | محدثان سده پنجم (قمری)
جعبه ابزار