• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ابتر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اَبْتَر (به فتح همزه و سکون باء و فتح تاء) از واژگان قرآن کریم به معنای حیوانی است که دمش بریده شده و نیز کسی که فرزند ندارد.
ابتر از ماده بَتْر (به فتح باء و سکون تاء) به معنای بریدن و قطع می‌باشد.



بَتْر به معنای بريدن (قطع) است.
اَبْتَر به معنای حيوانی كه دمش بريده شده و كسی كه فرزند ندارد.
راغب گوید: بَتْر در بریدن دم بکار رفته، فرزند نداشتن و ذکر خیر نداشتن معنای ثانوی آن است گویند: فلانی‌ اَبْتَر است یعنی فرزند ندارد و یا ذکر خیر ندارد.

به مواردی از اَبْتَر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - الْاَبْتَرُ (آیه ۳ سوره کوثر)

(اِنَّ شانِئَکَ هُوَ الْاَبْتَرُ) یعنی: «دشمن تو همو بی‌دنباله است.»


گویند: چون عبداللَّه فرزند حضرت رسول (صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) که از حضرت خدیجه بود از دنیا رفت، کفّار گفتند او اَبْتَر است. و گویند: کفّار گفتند چون محمّد از دنیا رفت دین و آئین‌اش نیز از بین می‌رود و اثری از آن نمی‌ماند، لذا آیه فوق نازل شد. ناگفته نماند: قول دوّم قریب به تحقیق است و می‌شود گفت که: این سوره جواب هر دو قول است و خبر می‌دهد که نام مبارک و ذکر خیر و فرزندان و پیروان دین آن حضرت روز افزون و همیشگی خواهند بود.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۱، ص۱۵۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۳، ص۲۱۲.    
۳. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۱، ص۳۶۶.    
۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۳۶.    
۵. کوثر/سوره۱۰۸، آیه۳.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۷۱.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۴۰.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۳۷.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۳۱۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «بتر»، ج۱، ص۱۵۹.    






جعبه ابزار