إِنْس (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِنْس (به کسر الف و سکون نون) از واژگان
قرآن کریم به معنای بشر و در مقابل
جن است.
انس ۱۸ بار و اناس ۵ بار و انسىّ و اناسى يک بار در قرآن آمده است.
از مجموع ۱۸ محلّ در هفت محل، انس قبل از جنّ و در يازده محلّ، جنّ قبل از انس آمده است.
مشتقات
إِنْس که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
اِنْسِیًّا (به کسر الف و سکون نون) به معنای يک فرد از انسان؛
اُناسٍ (به ضم الف) جمع انس به معنای انسانها؛
اَناسِیَ (به فتح الف) جمع انس و به معنای انسانها است.
إِنْس به معنای بشر و خلاف جنّ است.
على هذا نمیشود گفت: چون جنّ پيش از انس به وجود آمده لذا پيش از آن ذكر میشود.
زيرا در اين صورت میبايست در همه جا، پيش از انس بيايد.
قبل و بعد ذكر شدن آنها روى تقريبهاى به خصوصى است كه با تدبّر در آيات روشن میشود.
در
قرآن مجید پیوسته در مقابل جنّ به کار رفته است.
به مواردی از
إِنْس که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْاِنْسَ اِلَّا لِیَعْبُدُونِ) (من جنّ و انس را نيافريدم جز براى اينكه مرا پرستش كنند و از اين راه تكامل يابند و به من نزديک شوند.)
(فَلَنْ اُکَلِّمَ الْیَوْمَ اِنْسِیًّا) ( با هیچ انسانی هیچ سخن نمیگویم! )
واحد آن انسیّ است.
(قَدْ عَلِمَ کُلُ اُناسٍ مَشْرَبَهُمْ) (آنگونه که هر یک (از طوایف دوازدهگانه بنی اسرائیل)، چشمه مخصوص خود را میشناختند!)
جمع آن اناس و اناسیّ است.
(وَ أَنَاسِيَّ كَثِيرًا) (و انسانهای بسیار)
انس ۱۸ بار و اناس ۵ بار و انسىّ و اناسى يک بار در قرآن آمده است.
از مجموع ۱۸ محلّ در هفت محل، انس قبل از جنّ و در يازده محلّ، جنّ قبل از انس آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «انس»، ج۱، ص۱۲۲.