• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إِفاضه (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





إِفاضه (به کسر همزه) از واژگان قرآن کریم به معنای پُر کردن، برگشتن و کوچ، داخل شدن به عمل و ريختن و جارى كردن است.



إِفاضه به معنای پُر کردن، برگشتن و کوچ، داخل شدن به عمل و ريختن و جارى كردن می‌باشد.
«أَفَاضَهُ‌ صاحبه» صاحبش ظرف را پر كرد.
«أَفاضوا من منى الى مكّة» از مِنَی به مکّه برگشتند.



به مواردی از إِفاضه که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - أَفَضْتُمْ‌ (آیه ۱۹۸ سوره بقره)

(فَإِذا أَفَضْتُمْ‌ مِنْ عَرَفاتٍ فَاذْكُروا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرامِ ...)
(و هنگامى كه از «عرفات» كوچ كرديد، خدا را نزد «مشعر الحرام» ياد كنيد.)
افاضه از عرفات به مشعر همان كوچ و برگشتن است به مشعر. علت تعبير به افاضه ظاهرا براى كثرت است، يعنى كوچ با كثرت به سيلان آب از كثرت، تشبیه شده، لذا در مجمع آن را «دفع شديد از عرفات به مزدلفه با اجتماع و كثرت» گفته است.


۲.۲ - أَفيضوا (آیه ۱۹۹ سوره بقره)

(ثُمَ‌ أَفيضوا مِنْ حَيْثُ‌ أَفاضَ‌ النّاسُ وَ اسْتَغْفِروا اللَّهَ ...)
(سپس از همان جا كه مردم كوچ مى‌كنند، به سوى سرزمين منى‌ كوچ كنيد و از خداوند، طلب آمرزش كنيد.)
نقل است: قریش و هم‌پيمان‌هايشان در مشعر وقوف كرده و به عرفات نمی‌آمدند و می‌گفتند: ما اهل حرم هستيم، از حرم جدا نمی‌شويم؛ خداوند دستور داد از مردم جدا نشوند و مانند همه به عرفات رفته و از آنجا به مشعر بكوچند.


۲.۳ - تُفيضونَ‌ (آیه ۸ سوره احقاف)

(هُوَ أَعْلَمُ بِما تُفيضونَ‌ فيهِ كَفى‌ بِهِ شَهيداً بَيْنی وَ بَيْنَكُمْ‌)
«خدا داناتر است به آن‌چه در آن وارد می‌شويد، او در گواهى ميان من و شما كافى است.»
در مجمع گفته افاضه داخل شدن به عمل است، بر وجه سرازير شدن.


۲.۴ - تُفيضونَ‌ (آیه ۶۱ سوره یونس)

(وَ ما تَكونُ فی شأْنٍ وَ ما تَتْلو مِنْهُ مِن قُرْآنٍ وَ لا تَعْمَلونَ مِنْ عَمَلٍ إِلاّ كُنّا عَلَيْكُمْ شُهودًا إِذْ تُفيضونَ فيهِ)
(در هيچ حال و انديشه‌اى نيستى و هيچ قسمتى از قرآن را از جانب خداوند، تلاوت نمى‌كنى و هيچ عملى را انجام نمى‌دهيد، مگر اين‌كه در آن هنگام كه وارد آن مى‌شويد ما گواه بر شما هستيم.)
على هذا معنى جريان در آن ملحوظ است.


۲.۵ - أَفيضوا (آیه ۵۰ سوره اعراف)

(وَ نادى‌ أَصْحابُ النّارِ أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ‌ أَفيضوا عَلَيْنا مِنَ الْماءِ ...)
افاضه در آيه به معنى ريختن و جارى كردن است، پس افاضه لازم و متعدى هر دو آمده است؛ يعنى: «اهل آتش به اهل بهشت گويند: از آب بر ما بريزيد.»



۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۵، ص۲۱۶.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۴۸.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۲۲۴.    
۴. فیومی، احمد، مصباح المنیر، ص۴۸۵.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۱۹۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱.    
۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۱۷.    
۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۷۹.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۵۵.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۵.    
۱۲. بقره/سوره۲، آیه۱۹۹.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱.    
۱۴. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۲، ص۱۱۸.    
۱۵. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۸۰.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۵۶-۲۵۷.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۷-۵۲۸.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۲۷-۵۲۸.    
۱۹. احقاف/سوره۴۶، آیه۸.    
۲۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۲۸۸.    
۲۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۱۸۹.    
۲۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۳۸۵.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۲۶.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۷۹.    
۲۵. یونس/سوره۱۰، آیه۶۱.    
۲۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۱۵.    
۲۷. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۱۲۷.    
۲۸. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۸۷.    
۲۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۳۱۸-۳۱۹.    
۳۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۷۹.    
۳۱. اعراف/سوره۷، آیه۵۰.    
۳۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی، ج۸، ص۱۶۵.    
۳۳. طباطبایی، سیدمحمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۳۳.    
۳۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۹، ص۱۲۳.    
۳۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۶۵۵-۶۵۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «فیض»، ج۵، ص۲۱۶.    






جعبه ابزار