إفضاء (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
افضاء: (وَ قَدْ اَفْضَی بَعْضُکُمْ)«افضاء» در اصل از مادّه
«فضا» به معنای توسعه است. بنابراین،
«افضاء» به معنای توسعه دادن میباشد
و هنگامی که کسی با دیگری تماس کامل مییابد، در حقیقت وجود محدود خود را به وجود وسیعتری تبدیل کرده است
و لذا افضاء به معنای تماس گرفتن آمده است.
(وَ كَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضَى بَعْضُكُمْ إِلَى بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنكُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا) (
و چگونه آن را باز پس مىگيريد، در حالىكه شما با يكديگر
آمیزش كامل داشتهايد؟!
و از اين گذشته، آنها هنگام
ازدواج، از شما پيمان محكمى گرفتهاند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید:
استفهام در این جمله به منظور شگفتانگیزی در دیگران است،
و مصدر (افضاء) که فعل ماضی (افضی) از آن گرفته شده، به معنای اتصال بهطور چسبیدن است،
و اصل آن یعنی ثلاثی مجردش فضا است که به معنای وسعت است.
و از آنجایی که گرفتن
مهریه بدون رضایت
زن بغی و ظلم است،
و مورد آن مورد اتصال
و اتحاد است، این معنا باعث شد که تعجب کردن از آن صحیح باشد، چون این
شوهر با زنی که طلاقش داده به وسیله ازدواجی که با هم کرده بودند،
و به خاطر نزدیکی
و وصلتی که داشتند، مثل شخص واحد شده بودند
و آیا ظلم کردن این
شوهر به آن همسر که در حقیقت ظلم کردن به خودش است،
و مثل این است که بخود آسیب برساند، جای تعجب نیست؟ قطعا هست،
و لذا از در تعجب میپرسد چطور حق او را از او میگیری، با اینکه تو
و او یک روح در دو بدن بودید،
و یا به عبارتی دیگر از نظر پیوند دو روح در یک بدن بودید؟
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «افضاء»، ص۵۸.