• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

إتقان (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





اتقان: (اَتْقَنَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ)
تعبیر به‌ «اتقان» از مادّه‌ «تقن» که به معنای منظم ساختن و محکم کردن است. و نیز تناسب با زمان برقراری نظام جهان دارد؛ نه زمانی که این نظام فرو می‌ریزد، و متلاشی و ویران می‌گردد.



(وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ) (كوه‌ها را مى‌بينى، و آنها را ساكن و بى‌حركت مى‌پندارى، در حالى كه مانند ابرها در حركتند؛ اين صنع و آفرینش خداوندى است كه همه چيز را متقن و استوار آفريده؛ به يقين او از كارهايى كه شما انجام مى‌دهيد آگاه است).
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: وجه اینکه تخریب و ویرانی عالم -با پیدایش قیامت- را صنع متقن خود خواند، اینکه: کلمه صنع، در جمله‌ (صُنْعَ اللَّهِ الَّذِی اَتْقَنَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ) مفعول مطلق برای فعل تقدیری است و تقدیر کلام صنعه صنعا می‌باشد، یعنی آن را آفرید آفریدنی و در این جمله تلویح و اشاره‌ای است به اینکه این صنع و این عمل از خدای تعالی تخریب و ویرانی عالم است، لیکن چون تکمیل آن را در پی دارد و مستلزم اتقان نظام آن است، نظامی که در آن هر چیزی به منتها درجه کمال خود می‌رسد، آن کمالی که اگر کمال سعادت باشد، و اگر کمال شقاوت، زمینه‌اش را قبلا فراهم کرده بود، از این رو این ویرانی را صنع و آفرینش نامید، چون این خود صنع خداست، آن صنعی که هر چیزی را متقن کرده، پس خدای سبحان اتقان را از هر چه که متقن کرده سلب نمی‌کند و فساد را بر آنچه اصلاح فرموده مسلط نمی‌سازد، پس اگر دنیا را خراب می‌کند برای این است که آخرت را تعمیر نماید. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. نمل/سوره۲۷، آیه۸۸.    
۲. فیروزآبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ج۴، ص۲۰۵.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۵، ص۶۰۱.    
۴. نمل/سوره۲۷، آیه۸۸.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۸۴.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۷۵.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۴۰۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۱۵۰.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۷۰.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «إتقان»، ص۲۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره نمل | لغات قرآن




جعبه ابزار